ماه: آبان ۱۳۹۶

ونت از جمله تجهیزات در خطوط لوله و مخازن به شمار می رود که دارای کاربردهای زیادی است و با وجود ساختار ساده آن می تواند بسیار مثمر ثمر باشد. به طور کلی ونت زمانی به کار می رود که در صددیم محتوایی از درون سیال را تخلیه منیم. در واقع ونت ها نقش دریچه خروجی محتوای درون لوله یا مخزن را ایفا می کنند. از این حیث می توان پی به اهمیت آن برد. برنامه ریزی و مهندسی مجتمع های صنعتی در برخی مواقع نیازمند نصب این چنین تجهیزاتی روی خطوط لوله و مخازن است. با توجه به قابلیت ونت که در بالا بدان اشاره رفت ، برخی از موارد کارکردی آن روی خط لوله را می توان به شرح زیر برشمرد:

• در هیدروتست ها معمولاً به منظور تخلیه هوا از درون لوله از ونت ها استفاده می شود. در برخی موارد خط لوله دارای نوسان و فرم سینوسی می باشد. حال اگر سیال تمامی خط را پوشش نداده باشد قله های مسیر دچار کمبود سیال و انباشت هوا خواهند بود. در این شرایط برای تخلیه اکسیژن از ونت استفاده می شود.
• در شرایطی که خط لوله زنده و سیال درون آن در جریان می باشد ممکن است به هر دلیلی نیازمند بازرسی از مشخصات شیمیایی سیال درون لوله در نقطه ای مشخص باشد. ممکن است خط دچار سرریز هوا داخل خود شده باشد که در این صورت به منظور حصول اطمینان و تخلیه هوا از ونت استفاده کرد.
• در صورتی که بخشی از لوله مسدود شده است و به هر دلیلی هوا داخل آن نفوذ کرده است.

معمولاً ونت ها پیش از بهره برداری عملیاتی واحد صنعتی و در زمانی نصب می شوند که پروژه احداث در مرحله پایپینگ می باشد. در این مرحله با پیش بینی و مکان یابی قرارگیری ونت ها، آن ها را در سر محل های مذکور نصب می کنند. اما شرایطی پیش می آید که خط به بهره برداری رسیده است و نمی توان بدون انجام فرایندهای ویژه ونت را روی لوله ها نصب کرد. البته یکی از راه های مرسوم این خواهد بود که مجتمع را برای مدتی تعطیل و فرایندهای مرتبط را خاموش سازند تا عملیات سوراخکاری و نصب ونت روی لوله انجام شود. اما به طور کلی این روش مقرون به صرفه نمی باشد چرا که برای نصب فقط یک ونت می بایست یک مجتمع یا دست کم بخش هایی از فعالیت های جاری مجتمع را به حالت تعطیل درآوریم. بنابراین انشعاب گیری گرم هات تپ بهترین راهکار برای سوراخ کردن لوله و نصب ونت روی آن است. از آن جا که معمولاً این تجهیزات نیاز به انشعاب کوچکی نیز دارند معمولاً دستگاه های هات تپ دستی هم قادر به انجام این کار خواهند بود. بنابراین فرایند مذکور نه زمانی را از مجتمع صنعتی خواهد گرفت و نه هزینه گزافی را متحمل خواهد کرد. کافی است که یک دستگاه هات تپ به همراه اپراتور متبحر و آشنا به کار در زمینه انشعاب گیری گرم خطوط لوله حضور داشت باشند تا فرایتد مذکور را در اسرع وقت و بدون ضیغ وقت انجام دهد. در صورتی که انشعاب مذکور در سایز کوچک باشد، که اغلب نیز در خصوص ونت همین طور است، حتی نیاز به تأسیسات برقی و… هم نخواهد بود و فرایند به صورت دستی صورت خواهد پذیرفت.

شرکت پیشگام صنعت ابزار قادر است تنها با یک اپراتور که هم در زمینه جوشکاری و هم انشعاب گیری گرم خطوط لوله دارای تجربه و سابقه و دانش است کل فرایند ایجاد انشعاب گرم برای نصب ونت را انجام دهد. این عملیات در کمترین زمان ممکن انجام می شود و فاز عملیاتی آن معمولاً حتی یک روز کاری را هم در بر نخواهد گرفت.

چنان که می دانیم کاتر اصلی ترین قطعه دستگاه هات تپ در فرایند برش گرم محسوب می شود؛ چرا که به طور مشخص فرایند برش گرم توسط کاتر دستگاه هات تپ انجام می شود. اگر فرایند انشعاب گیری گرم را یا یک فرایند کلی متشکل از مجموعه عملیات های جزئی بدانیم که هر یک سهمی در پیشبرد فرایند دارند، درگیری کاتر با لوله و برش لوله آخرین مرحله از زنجیره فرایندهای اجرای هات تپ محسوب می شود. این فرایند در ضمن پیشروی شفت به فضای درونی اتصالات و درگیر شدن کاتر با لوله آغاز می شود، سپس با برش دورانی لوله توسط کاتر ادامه می یابد و در نهایت و ضمن اتمام فرایند برش، با عقب نشیتی شفت و بیرون آمدن کاتر دستگاه هات تپ به اتمام می رسد.

بنابراین کاتر بار اصلی و فشاری مازاد در مقایسه با سایر قطعات و اتصالات در عملیات انشعاب گرم تحمل می کند چرا که بخش سخت افزاری فرایند که عبارت از بریدن لوله می باشد بر عهده این قطعه در دستگاه است. از این حیث فرایند ساخت و نصب آن روی دستگاه مکانیزم خاص خود را دارد. برای آن که یک عملیات اجرایی انشعاب گرم به بهترین نحو ممکن انجام شود می بایست هر یکاز قطعات شرایطی داشته و خروجی های فرایندی خود را به بهترین نحو ممکن ارائه دهند. بنابراین مجری هات تپ برای آن که عملیات خود را با موفقیت به اتمام برساند می بایست در خصوص کاتر ملاحظات زیر را رعایت کند:

• کاتر یک قطعه گرد با سرهای عاج دار است که می بایست با لوله درگیر شود و آن را ببرد. چنان که می دانیم آلیاژهای خطوط لوله معمولاً از جنس سخت و مقاوم هستند. برای مثال فولاد ضد زنگ و استیل از جمله لوله هایی هستند که انجام فرایند برش توسط کاتر روی آن ها بسیار دشوار می نماید. از این حیث باید حتماً پیش از اجرای هات تپ نسبت به قابلیت کاتر در برش لوله ملاحظات دقیق رعایت شود. باید برآورد شود که کاتر موجود توان تحمل فشار وارده از ناحیه لوله را حین برش خواهد داشت یا نه.
• چنان که اشاره شد سر کاتر دارای عاج هایی است که با لوله درگیر شده و فرایند برش را به صورت دورانی انجام می دهند. سازنده کاتر باید در رو ساخت این اجزا دقت و دانش کافی را داشته باشد. زاویه قرارگیری عاج ها برای این که ضمن تحمل کمترین فشار برش را انجام دهند از نکاتی است که در تسریع و تسهیل فرایند برش گرم، ضمن حفاظت از خود کاتر واجد اهمیت بالا است.
• باید اشاره کرد برش نه مستقیماً توسط این عاج ها بلکه توسط الماسه هایی انجام خواهد شد که از طریق نگهدارنده های الماسه به کاتر نصب شده اند. تیم اجرای هات تپ با توجه به جنس لوله خط اصلی می بایست الماسه متناسب برای برش این لوله را شناسایی کرده و از آن برای اجرای هات تپ استفاده کنند. همچنین در خصوص صحت کارکرد، و عدم فرسودگی الماسه باید پیش از عملیات اطلاعات کافی داشته باشیم. در صورتی که الماسه ها دچار نقص کارکردی باشند می توانند بر زمان انجام پروژه تأثیر منفی بگذارند، چرا که تیم اجرایی را وادار به باز کردن مجدد دستگاه هات تپ، تعویض الماسه و نصب مجدد دستگاه می گردانند.
• سایز کاتر در عملیات هات تپ می بایست هم سایز انشعابی که می خواهیم ایجاد کنیم باشد. البته طبق دستورالعمل ها و نیز در فاز اجرایی کوچک تر بودن کاتر به میزان قابل چشم پوشی محلی از اعراب ندارد. از این رو در عملیات های هات تپ، خصوصاً عملیات های سایز به سایز، می توان سایز کاتر را به مقداری بسیار کم، کوچک تر از سایز انشعابی که می خواهیم ایجاد کنیم آماده و روی دستگاه هات تپ نصب کنیم.
• یکی از مهم ترین اجزای کاتر، نگهدارنده کاتر در دستگاه هات تپ می باشد. این قطعه حکم اتصال کاتر به دستگاه هات تپ را دارد و از این طریق آن کاتر روی دستگاه نصب و تثبیت می شود. در صورت کارکرد نامناسب این قطعه، می توان منتظر بروز سوانح فنی در حین کار شد. برای مثال ممکن است به دلیل عدم اتصال صحیح نگهدارنده به کاتر، حین انشعاب گرم کاتر از دستگاه جدا شود و به درون لوله بیفتد. در صورت بروز این گونه سوانح احیای فرایند کاری دشوار و پر درد سر و زمان بر خواهد بود. از این رو ترجیح بر آن است که این آیتم پیش از انجام انشعاب گرم به دقت مورد بررسی قرار گیرد.

چنان که می دانیم عملیات هات تپ در هر یک از فرایندهای فرعی خود حساسیت هایی را می طلبد که غلبه بر آن ها مستلزم شناسایی تمامی متغیرهایی است که می توانند بر کار تأثیرگذار باشند. برش گارم به عنوان فاز نهایی عملیات پیچیده هات تپ از این قاعده مستثنی نیست، کاتر می بایست با لوله و جریان سیالی مواجه شویم که تحت فشار در لوله در جریان است و از این رو می اتواند فشار بالایی را به کاتر وارد کند. این اتصال باید به درستی آماده سازی شده باشد و با دقت کامل روی دستگاه نصب شود تا از بروز مشکلات و ایرادات فنی در حین کار گرم هات تپ ممانعت شود.