آیا روش جایگزین استاپل وجود دارد؟

استاپل یا انسداد خط لوله از سرویس های تعمیراتی رایج در خطوط لوله است که موارد کاربردی بسیار گسترده ای دارد و از همین رو با وجود دشواری های فنی بالا نقش راهگشایی در صنایع نفت و گازی و مجتمع های مرتبط با فرایندهای نفت و گاز ایفا می کند. این فرایند زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که بنا به هر دلیلی امکان انسداد خط و قطع جریان سیال ولو به صورت موقت وجود ندارد و از این رو برای انجام عملیات های تعمیراتی چاره ای جز انجام تعمیرات حین جریان سیال درون لوله نیست.

استاپل
تست هیدرواستاتیک برای انجام عملیات استاپل

عملیات استاپل در چه شرایطی لازم می شود؟

چنان که اشاره شد زمانی که به جریان سیال درون خط احتیاج مبرم داریم و از سوی دیگر نیاز به انجام فرایندهای تعمیراتی روی خطوط لوله داریم بهترین روش استفاده از استاپل است. در این روش می توان ضمن تخلیه آن بخش از حط که می بایست روی آن فرایند تعمیراتی انجام شود، سیال را در جریان خط لوله فرعی ایجاد شده حفظ نمود و به این ترتیب عملیات تعمیراتی را انجام داد.  فرایند استاپل اگر بر اساس استانداردها انجام شود می تواند به بهترین محو به انجام برسد اما با توجه به پیچیده بودن و جند علتی بودن هر یک از گام های فرایند، اندک اهمالی نسبت به هر یک از مراحل آن می تواند باعث بروز آسیب به فرایند شود.

از این رو رعایت استانداردها در خصوص آن بسیار ضروری است. مدیریت و برنامه ریزی دقیق پروژه و رعایت کامل و دقیق سیر توالی و ترتیب هر یک از فرایندها از نکات اساسی در عملیات استاپل است و از این رو بی توجهی به هر مرحله به معنای بروز آسیب به کل فرایند خواهد بود.

اما نکته اساسی در خصوص مطالهات امکان سنجی و ضرورت انجام عملیات استاپل است. سؤال این است که آیا هر گونه فرایند تعمیراتی نیازمند انجام استاپل است و تیم مطالعاتی و امکان سنجی ضرورتاً باید برای سرویس تعمیراتی هر خط لوله ای در هر شرایطی به سراغ فرایند استاپل برود؟ بدیهی است که این گونه نیست و مجری عملیات فقط در شرایط خاص به سراغ استاپل خواهد رفت. اولین شرایطی که یک خط لوله را ملزم به انجام استاپل می گرداند این است که امکان انجام فرایندهای مشابه وجود نداشته باشد. برای مثال زمانی که بخشی یا تمام خط لوله دچار آسیب حدی شده باشد و نیاز به تعویض لوله باشد چاره ای جز جداسازی آن بخش از خط و تعویض آن با لوله جدید وجود نخواهد داشت. در این شرایط طبیعتاً باید از استاپل بهره برد. در این فرایند یک خط لوله فرعی بای پس ایجاد شده و از طریق آن جریان سیال حفظ خواهد شد. در کنار آن نیز بخش آسیب دیده مسدود شده و عملیات تعویض لوله به انجام خواهد رسید. دیگر شرایطی که استاپل را تبدیل به یک الزام می کند نیاز به نصب قطعات و تجهیزات کنترلی است. برای مصال روی خط لوله ای که فعال است و جریان جاری خود را حفظ کرده است یک بایست یک دستگاه یا تجهیز کنترلی یا اندازه گیری نصب شود. در این شرابز می توان با استفاده از روش استاپل خط فرعی ایجاد کرد و روی بخش مسدود شده عملیات نصب تجهیز مربوطه را به انجام رساند. در مواردی از این دست که انجام فرایند اصلاحی مستلزم انسداد خط لوله است طبیعتاً بهترین روش استاپل خواهد بود.

اما این امر ضروری تلقی نمی شود و می توان با استفاده از روش های دیگر عملیات تعویض و تعمیر خط لوله را به انجام رساند.

در چه شرایطی استفاده از استاپل ضروری نیست؟

چنان که اشاره شد انجام استاپل یک حکم بی بدیل برای تعمیر خطوط لوله نیست و می توان به جای آن از روش های جایگزین استفاده نمود. برای مثال اگر خط لوله ای که نیاز به فرایند تعمیراتی دارد خود از کیفیت لازم برخوردار است و فقط نیاز به انجام فرایند اصلاحی روی یک نقطه مشخص آسیب دیده باشد، می توان از روش های بدیل نظیر نصب کلمپ یا انجماد خط لوله برای تعمیر استفاده نمود. در این فرایندها کاری به جریان سیال درون لوله نخواهیم داشت و همچنین هیچ گونه انسداد خطی نیز وجود نخواهد داشت اما تعمیرات لازمه انجام خواهد شد. می توان با نصب کلمپ روی خط لوله آن را به صورت موضعی اصلاح کرد و به این ترتیب ایراد ایجاد شده را رفع نمود. این روش ها قطعا هزینه های کمتری را نیز متقبل کارفرما می گردانند و به لحاظ روش اجرای کار بسیار ساده تر از فرایندهایی نظیر استاپل هستند.

یا در مواقعی که امکان تخلیه خط وجود دارد نیز استفاده از روش استاپل توصیه نمی شود. در بسیاری از مواقع ممکن است یک خط لوله از اهمیت اساسی در یک مجتمع نباشد و بتوان از طریق خطوط لوله موازی که به لحاظ فرایندی همان عملیات فنی خط لوله آسیب دیده را انجام می دهند اختلال ایجاد شده از ناحیه این لوله را جایگزین نمود. در این دست شرایط نیز انجام عملیات استاپل مفید به فایده نخواهد بود می توان خط را از جریان سیال خارج کرده، آن را تخلیه نمود. پس از تخلیه خط کارفرما با استفاده از روش های ساده تر نظیر برش سرد لوله، آن بخش از مجموعه را که نیاز به عملیات تعمیراتی دارد جدا نموده و پس از اتمام کار و نصب مجدد آن روی مجموعه، مجددا آن را راه اندازی می کند.

عملیات انسداد خط لوله یا استاپل یک فرایند پیچیده است، تهیه و تدارک ابزارها و ماشین آلات پیشرفته برای پیشبرد امر، استفاده از روش های پیچیده، عطف توجه به فاکتورهای فنی انجام کار و همچنین توجه به نکات ایمنی در آن بسیار ضروری می باشد. هر یک از متعیرهای برشمرده شده می توانند به نوبه خود آسیبی جدی به فرایندهای ما وارد کنند و توجه هم زمان به تمامی این فاکتورها نیز زمان، تخصص و برنامه ریزی دقیقی را می طلبد.

استاپل
انجام هات تپ برای عملیات استاپل

یک عملیات استاپل مجموعه فرایندهای زیر را شامل می شود:

  • ساخت اتصالات
  • جوشکاری زنده اتصالات روی خط لوله حاوی سیال
  • هات تپ
  • تست هیدرواستاتیک اتصالات و ولو
  • حفاری یا داربست بندی بسته به موقعیت فیزیکی و محیطی خط لوله
  • تخلیه سیال از خط لوله و هواگیری

هر کدام از مراحل فوق حساسیت ها، دشواری ها و الزامات خاص خود را دارد و توجه همزمان به تمامی این فاکتورها تبحر و دانشی را می خواهد که شرکت هات تپ تیم از آن برخوردار است. ما در مطالعات امکان سنجی می کوشیم تا جای ممکن به روش های بهینه و مقرون به صرفه با حداکثر ضریب ایمنی جهت نیازهای تعمیراتی کارفرمایان دست یابیم، اما در صورت الزام و ضرورت بدون شک استاپل را به مطمئن ترین روش و طبق مطالبات و بر اساس رضایت مشتری به انجام خواهیم رساند.

تعمیر نشتی خطوط لوله

خدمات شرکت پیشگام صنعت ابزار به هات تپ گیری از خطوط لوله محدود نمی شود و رفع نشتی و آسیبب های خطوط لوله از جمله دیگر سرویس های عملیاتی است که توسط این شرکت به مشتریان گرامی ارائه می شود. این فرایند به انحاء مختلف قابل انجام است و انواع روش ها برای رفع عیوب ناشی از نشتی و برون ریز محصول وجود دارد که بسته به شرایط کاری کارفرما، تجهیزات موجود و پیمانکار اجرایی کار شرایط آن متفاوت خواهد بود.

اصولا زمانی نشتی در خط لوله رخ می دهد که لوله بنا به یکی از دلایل زیر دچار آسیب شود:

مهندسی هات تپ
هات تپ
  • فرسودگی و پوسیدگی لوله در گذر زمان که به مرور باعث خوردگی لوله و از دست رفتن کارکردهای آن می شود.
  • بروز آسیب در نتیجه اصابت جسمی تیز یا سنگی به لوله که به بخشی از لوله آسیب وارد کرده و از ناحیه صدمه دیده سیال نشتی می کند.
  • فشار بالای سیال درون لوله می تواند ضریب مقاومت لوله را به مرور کاهش دهد تا جایی که دیگر ظرفیت و توان تحمل فشار مذکور را نداشته باشد. در این شرایط نیز لوله دچار سوراخ شدگی می شود. چه بسا این امر باعث ترکیدن لوله و آسیب های جدی تر شود.
  • اصابت خودرو و وسایل نقلیه به لوله می تواند بخشی از لوله را سوراخ کرده و بروز نشتی در آن ناحیه داشته باشیم.

بدیهی است که نشتی در درجه اول باعث هدر رفتن سیال از درون لوله خواهد شد و این امر متضمن تقبل خسارت بالا از جانب مجتمع صنعتی است. در این شرایط روزانه و به صورت مستمر بخشی از منابع یا فراورده های یک مجتمع صنعتی مدام در حال برون ریختن و هدر رفتن می باشد. ای امر آسیب های مالی و اقتصادی مشهود بر مجموعه وارد خواهد کرد. از سوی دیگر سیال ممکن است حاوی مواد شیمیایی ای باشد که برای سلامت محیط و انسان مضر هستند. حتی الامکان باید با درگیر شدن انسان و محیط با چنین موادی اجتناب کرد. ممکن است این مواد به طبیعت و محیط زیست آسیب بزنند و به این ترتیب منشأ آسیب ها و خطرات اقلیمی در منطقه شوند. چه بسا ساکنان مناطق مسکونی مجاور با مجتمع نیز از این امر متضرر شوند و خطرات ناشی ار متصاعد شدن این مواد بر زندگی روزمره و بهداشت و سلامت ایشان تأثیر منفی بگذارد. خصوصاً زمانی که این مواد سیمیایی قابل احتراق باشند شرایط به مراتب دشوارتر و خطرناک تر خواهد بود. در چنین شرایطی برون ریز مستمر سیال فضای احتراق آوری را ایجاد خواهد کرد که به محض درگیر شدن با هر گونه عامل حرارتی قابل اشتعال می تواند خطراتی نظیر انفجار و آتش سوزی را با خود به همراه داشته باشد. در چنین شرایطی انجام عملیات رفع نشتی جزو الزامات اضطراری بوده و باید سریعاً در دستور کار مجتمع قرار گیرد.

علاوه بر این موارد، افت فشار سیال درون لوله از دیگر آسیب هایی است که از ناحیه نشتی لوله می تواند بروز دهد و بار دیگر مجموعه را دچار خسارت و عدم بهره وری کند. افت فشار می تواند بر عملکرد تجهیزات نصب شده در محل های مختلف خط نیز تأثیر منفی داشته باشد. برخی از این تجهیزات برای عملکرد صحیح نیازمند حداقلی از جریان سیال می باشند و در صورت بروز مشکل نشتی ممکن است دچار آسیب شوند.

اما در خصوص روش های رفع نشتی، چنان که گفته شد راهکارهای متعدی برای اینجام این کار وجود دارد که بسته به شرایط کار و کارفرما متفاوت خواهد بود. در صورتی که کارفرما در صدد است به صورت موقتی رفع مشکل نماید می تواند از طریق کمربندهای مسدود کننده که همچون حلقه به دور لوله بسته می شوند مشکل را رفع نماید. این حلقه ها البته دارای اورینگ هایی می باشند که می تواند برای شان کارکرد دائم داشته باشد، و بنابراین چه بسا که بتوانند سال ها جلوی نشتی لوله را بگیرند. روش دیگر رفع نشتی لوله عبارت خواهد بود از فرایند انجماد سازی لوله. یعنی لوله با استفاده از دستگاه های ویژه منجمد می شود. در واقع آن بخش از لوله که دچار نشتی شده است به صورت موقت منجمد شده و به این ترتیب جداره داخلی لوله از ناحیه بخش سوراخ شده کاملاً از جریان سیال مسدود می شود. به این ترتیب ظرف مدت زمانی که آن بخش از لوله منجمد است می توان فرایندهای اصلاحی برای رفع نشتی را به انجام رساند. از روش های دیگر که بسیار سنتی می باشد عبارت است از تخلیه خط و تعمیر نشتی در همان محل نصب. این فرایند با توجه به این که فرایند تخلیه لوله مدت زمان طولانی نیاز داشته و برای مدتی قابل توجه فعالیت خط را متوقف می کند چندان به صرفه نیست گرچه ساده ترین راه به لحاظ فنی محسوب می شود.

اما استفاده از روش هات تپ برای رفع نشتی از دیگر راهکارها محسوب می شود. در این فرایند از طریق دو عملیات هات تپ و ایجاد یک خط فرعی موقت، آن بخش از لوله که دچار نشتی است از خط خارج شده و بریده می شود، و سپس به منظور انجام تعمیرات لازم از محل خارج می شود. سپس بخش آسیب دیده لوله یا با یک قطعه لوله جدید تعویض می شود یا عملیات تعمیرات روی آن انجام می گیرد و روی محل سابق نصب می شود.

دستورالعمل هات تپ
هات تپ

استفاده از هر یک از روش های فوق بستگی به میزان توانمندی مجری کار، نیاز کارفرما و شرایط و  مشخصات فنی کار دارد. شرکت پیشگام صنعت ابزار با استفاده از تجهیزات و دانش فنی خود آماده ارائه خدمات رفع نشتی در محل را دارد. از آن جا که مطمئن ترین و در اغلب موارد بهترین راهکار برای رفع نشتی به صورت دائم استفاده از روش آخر یعنی هات تپ زنی خط لوله در دو نقطه و انسداد موقت خط می باشد این روش بیش از سایر روش ها توصییه می شود و ما نیز در این زمینه تخصص ویژه داریم اما جمع بندی و تصمیم گیری نهایی چنان که اشاره شد بستگی به تجهیزات و تأسیسات و امکانات موجود، و البته نظر کارفرما دارد.