موارد استفاده از اسپلیت تی در هات تپ

اسپلیت تی اتصال سه راهی خطوط لوله است که در صنایعی که به خطوط لوله مرتبط هستند استفاده زیادی از آن می شود. کاربردهای مختلف این اتصال سبب شده، به یکی از پرمصرف ترین اتصالات خطوط لوله تبدیل شود. اتصال اسپلیت تی را به دو صورت مکانیکی و جوشی بر روی لوله نصب می کنند. در صورتی که اتصال از نوع مکانیکی باشد، بدون استفاده از جوشکاری و با پیچ و مهره بر روی لوله نصب می شود. میزان آب بندی اتصالات اسپلیت تی مکانیکی با اتصال اسپلیت تی جوشی به یک اندازه است و موارد استفاده از نوع مکانیکی این اتصال به شرایط خط لوله بازمی گردد. نوع جوشی اتصال اسپلیت تی با استفاده از جوشکاری بر روی لوله نصب می شود. چنانچه اسپلیت تی را با عملیات جوشکاری بر روی لوله نصب کنیم، اسپلیت تی، اتصال دائم خط لوله نام خواهد گرفت و جداسازی آن از لوله توجیه فنی نخواهد داشت.

پیشگام صنعت ابزار
اسپلیت تی

در این نوشته قصد داریم موارد استفاده از اتصال اسپلیت تی را شرح دهیم.

موارد استفاده از اتصال اسپلیت تی

پالایشگاه ها، نیروگاه ها و به خصوص نیروگاه های سیکل ترکیبی، مجتمع ها و واحدهای پتروشیمی، آب و فاضلاب، شرکت گاز، بیمارستان ها و غیره، همگی از صنایع و اماکنی هستند که می توانند در زیرساخت و شبکه خود خطوط لوله داشته باشند. خطوط لوله در این صنایع و اماکن انتقال دهنده سیالات تولیدی یا استخراج شده و یا مواد و سیالات مورد نیاز این صنایع هستند. به طور حتم می توان گفت که این خطوط شرایطی را پشت سر می گذارند که سبب می شوند به برخی موارد از جمله، انشعاب گیری، تعمیرات و نصب تجهیزات نیاز پیدا کنند. در چنین شرایطی استفاده از اتصالات بر روی لوله الزامی و ضروری خواهد بود تا بتوان عملیات مورد نظر را اجرا کرد. همان طور که گفتیم اتصال اسپلیت تی از پرکاربردترین اتصالات خطوط لوله است و در چنین مواقعی استفاده از آن نسبت به اتصالات دیگر بیشتر مشهود خواهد بود. موارد استفاده از اتصال اسپلیت تی به شرح زیر می باشد:

  • ورودی انشعاب

انشعاب گیری از خطوط لوله، یکی از الزامات خطوط لوله ای است که سیالات پایه ای و یا مواد خام پالایشگاه ها و مجتمع های پتروشیمی را تشکیل می دهند. در این اماکن این سیالات را با استفاده از انشعاباتی که بر روی لوله های اصلی ایجاد می کنند به واحدهای جدید انتقال داده و از سیال مذکور در جهت تولیدات جدید و یا گسترش بهره برداری استفاده می کنند.

عملیات انشعاب گیری از خطوط لوله به شیوه های مختلفی اجرا می شود. شیوه های سنتی و قدیمی بسیاری برای انشعاب گیری از خطوط لوله وجود داشته که البته این شیوه ها برای اجرایی شدن نیاز به توقف در جریان سیال لوله اصلی داشت. به همین دلیل کاهش در بهره برداری از سیال درون لوله و نیز زمان بر بودن این شیوه های انشعاب گیری موجب ضررهای اقتصادی زیادی می شد. اما امروزه انشعاب گیری به شکلی نوین یعنی با استفاده از عملیات هات تپ انجام می شود. در عملیات هات تپ جریان خط لوله توقف نمی شود و لوله در حین انشعاب گیری تحت فشار است. بنابراین افت در بهره برداری و خدمات رسانی از خط لوله به وجود نمی آید.

نیروگاه ها و بیمارستان ها نیز به منظور گسترش زیرساخت و محیط کاری از انشعاب گیری استفاده می کنند.

خطوط لوله آب و فاضلاب و همچنین گاز شهری نیز به منظور اضافه شدن مشترکین از انشعاب گیری بهره گیری می کنند.

 

اتصال اسپلیت تی در انشعاب گیری

اتصالات اولین جزء از اجزای اصلی در انشعاب گیری هستند که باید بر روی لوله نصب شوند. این اتصالات محل برش بر روی لوله را نشت گیری می کنند و مانع از درز سیال به محیط بیرونی لوله می شوند. همچنین استحکام بخشی به محل ورودی انشعاب بر عهده اتصالات است. اتصالات بستر مناسب برای نصب ولو (شیر) و دیگر ابزارآلات و تجهیزات را بر روی لوله فراهم می کنند. اتصال اسپلیت تی از مستحکم ترین اتصالات خطوط لوله است. این اتصال لوله را به صورت تمام محور دربر می گیرد و محل اتصال را نشت گیری می کند.

  • نصب تجهیزات ابزار دقیق و کنترلی

کنترل خطوط لوله یکی از الزامات صنایعی است که سیالات را با استفاده از این خطوط انتقال می دهند. فشار، دما، دبی و بسیاری از عوامل دیگر مربوط به سیالات گازی و مایع وجود دارند که باید مرتباً اندازه گیری و کنترل شوند تا مشکلی برای خط لوله پیش نیاید. کنترل و اندازه گیری این پارامترها با استفاده از تجهیزات کنترلی و ابزار دقیق انجام می شود. این تجهیزات با استفاده از اتصالات و از جمله اتصال اسپلیت تی در مکان های خاصی بر روی لوله نصب می شوند. سپس پارامترهای مذکور را اندازه گیری و به اتاق  کنترل و فرمان می فرستند. در اتاق کنترل ناظرین خط لوله را زیر نظر دارند و در صورت بروز نقص اقدامات لازم را انجام می دهند. همچنین در صورت نیاز به تغییرات در این پارامترها، از اتاق کنترل، دستوراتی مبنی بر کم و زیاد شدن این پارامترها به تجهیزات کنترلی و ابزار دقیق ارسال می شود.

  • مسدود کردن خط لوله

مسدود کردن خط لوله به صورت موقت و یا دائم در دستور کار برخی اماکن قرار می گیرد. مسدود کردن دائم زمانی رخ می دهد که قرار باشد سیال درون یکی از خطوط برای همیشه به واحدی دیگر منتقل شود و یا به طور تولید و بهره برداری از آن سیال پایان یابد. مسدود کردن موقت خط لوله نیز به منظور تعمیر و تعویض موضعی خط لوله انجام می شود.

  • مسدود کردن دائم خط لوله (های استاپ) با اتصال اسپلیت تی

شکل اتصال اسپلیت تی در عملیات هات استاپ اندکی متفاوت از دیگر اتصالات اسپلیت تی است. این اتصال نیز سه راهی خواهد بود با این تفاوت که می توان درون محفظه ی آن پلاگ قرار داد. پلاگ به منظور مسدود کردن مسیر جریان و به طور کل مسدود کردن خط از محل نصب اسپلیت تی، تعبیه می شود.

  • مسدود کردن موقت خط لوله ( استاپل) با اتصال اسپلیت تی

در صورت آسیب دیدن خط لوله در مواضع خاص، نیاز به تعمیر احساس می شود. تعمیر این مواضع با استفاده از عملیات استاپل به این صورت است که جریان سیال به صورت موقت در قسمت آسیب دیده خط لوله متوقف می شود. این در حالی است که جریان سیال در کل خط برقرار خواهد بود و بهره برداری از خط متوقف نخواهد شد. جریان را به صورت موقت از موضع آسیب دیده وارد لوله فرعی به نام بای پس می کنند سپس با استفاده از دستگاه استاپل اقدام به پلاگ گذاری در طرفین موضع آسیب دیده می کنند و مقدار باقی مانده سیال را با شیرهای مخصوص از درن قسمت آسیب دیده تخلیه می کنند. به این ترتیب موضع آسیب دیده ایزوله شده و می توان این قسمت را از خط لوله جدا کرد و لوله جدیدی را جایگزین آن کرد. پس از جایگزینی لوله پلاگ ها را خارج کرده و جریان را مجدداً وارد لوله اصلی می کنند.

در عملیات چهار برش به منظور نصب بای پس و نیز پلاگ گذاری در طرفین موضع آسیب دیده ایجاد می شود که بر روی هر چهار برش اتصال اسپلیت تی نصب می کنند. بر روی هر چهار اسپلیت تی چهار ساندویچ ولو نصب می شود. دو عدد از این مواضع به منظور ایجاد انشعاب بای پس هدف عملیات انشعاب گیری هات تپ قرار می گیرند و بر روی دو عدد دیگر از آن ها دستگاه استاپل نصب می شود تا پلاگ گذاری درون لوله را انجام دهد.

اسپلیت تی اتصالی که به صورت تخصصی توسط شرکت های مختلفی ساخته می شود و در برخی موارد ساخت آن به صورت پیوسته با ولو خواهد بود تا تعداد اتصالات فلنجی در آن ها کاهش یابد. این اتصال با استفاده از اعمال گوناگونی همچون هوابرش، فرزکاری، تراشکاری، سندبلاست، واترجت، سنگ زنی و جوشکاری ساخته می شود و برای استفاده در موارد ذکر شده به فروش می رسد. 

هات تپ و تناسب دستگاه ها با فرایندها

انشعاب گرم هات تپ یک فرایند چندمتغیری و دارای عناصر تعیین کننده پرشمار است که عدم توجه به هر یک از آن ها می تواند فرایند را به صورت کلی با چالش مواجه کند. اتصالات دائمی نظیر ولو و اسپلیت تی، اتصالات موقت نظیر خود دستگاه هاتتپ، اجزای محرک دستگاه هات تپ و قطعات و ابزارهای یاری رسان به پیشبرد پروژه باید دارای یک نظم و توازن منطقی با یکدیگر باشند. در غیر این صورت هر کدام می توانند بر دیگری مزاحمت ایجاد کرده و به این صورت در فرایند اختلال ولو جزئی ایجاد کنند. اجزای یک فرایند همچون اجزای یک پیکر هستند و با همدیگر یک کل واحد را تشکیل می دهند. بنابراین اختلال در یک جزء به معنای آسیب رسیدن به کل مجموعه می باشد. برای مثال اگر میان ابزارهای نصب شده برای برش گرم لوله، و قطر اتصال اسپلیت تی تناسب وجود نداشته باشد کل فرایند دچار چالش می شود. بنابراین برقراری تناسب میان این اجزا و فرایندها امری ضروری است.

هات تپ و عملیات انشعاب گرم
دستگاه هات تپ

برای نیل به این هدف ابتدا می بایست قدم هایی اساسی برداشته شود که در ادامه به شرح و تفصیل اشاره خواهد شد:

اولین کار لازم برای رعایت این تناسب و تعادل همگن سازی فرایندها و ابزارهایی است که در طراحی ها و برنامه ریزی ها بر سر استفاده از آن ها توافقات لازم انجام می شود. در این خصوص حتی اگر فرایندهای طراحی و برنامه ریزی در خصوص اجرای هر یک از مراحل هات تپ به صورت جداگانه انجام می شود، مجموعه طراحی و برنامه ریزی باید خروجی های خود را در قالب یک تیم کاری به مشورت با سایرین بگذارد تا هماهنگی های لازم در این خصوص صورت گیرد. برای مثال ممکن است حداکثر فشاری که از جانب محرک قرار است بر دستگاه هات تپ وارد شود، برای راه اندازی و برش گرم مناسب بوبه توسط دستگاه هات تپ کافی نباشد. در این شرایط بهتر است برنامه ریزی های لازم پیشاپیش انجام شود. تیم مهندسی اجرای hot tap باید ضخامت و جنس لوله را در نظر داشته باشد و با توجه به آن حداقل فشار مورد نیاز برای برش گرم لوله را محاسبه نماید. تنها در این صورت است که می توان محرکی متناسب با ماهیت کار را انتخاب و آن را برای فشار مورد نظر جهت اجرای هات تپ آماده سازی کرد.

نه تنها محرک، بلکه اتصالات آن نظیر شیلنگ و مولتی پلیر نیز باید توان انتقال فشار مورد نظر بر دستگاه هات تپ را داشته باشند. چه بسیار فرایندهایی که در آن ها تمامی مراحل و برنامه ریزی ها به درستی پیش رفته است و حتی محرک نیز متناسب با فشار کاری مورد نیاز برای hot tap آماده سازی شده است، اما به دلیل مولتی پلیر نامناسب، فشار مورد نظر از محرک به دستگاه hottap machine منتقل نشده است و به همین دلیل فرایند با مشکل مواجه شده است.

یا برای نمونه ای دیگر ممکن است در نتیجه تفاوت ها در سیستم و روش های طراحی، اسپلیت تی ساخته شده دارای قطری کمتر از قطر کاتر آماده شده جهت انجام عملیات هات تپ در یک سایز مشخص باشد. در این شرایط نیز بدون شک با مشکل مواجه خواهیم شد. این مهم تنها در صورت تفاوت در روش ها روی خواهد داد و از این رو تیم های سازنده اسپلیت تی و مجموعه آماده کننده دستگاه هات تپ در این خصوص هماهنگی های لازم را داشته باشند. گیر کردن کاتر به جداره اسپلیت تی به معنای ناتوانی آن در ادامه پیشروی و در نتیجه متوقف ماندن عملیات انشعاب گرم hot tap خواهد بود.

از دیگر مواردی که ممکن است در نتیجه ناهماهنگی ها میان واحدها رخ دهد عدم تناسب اتصالات با یکدیگر خواهد بود. چنان که می دانیم اتصالات از ناحیه فلنج به همدیگر متصل هستند. ولو روی اسپلیت تی نصب می شود و دستگاه هات تپ نیز روی ولو نصب خواهد شد. اگر بنا به هر دلیلی از جمله اهمال در ملاحظه سایزها یا اختلاف نظر بر سر سایز و فشار طراحی و آماده سازی اتصالات و دستگاه هات تپ فرایند به اختلال خورد، بدیهی است که پیشبرد کار مستلزم تعویض و تعمیر اتصالات خواهد بود. چنان که می دانیم اتصالات سر فلنج دار حتی در صورت هم سایز بودن در صورتی به همدیگر متصل خواهند شد که کلاس فلنج آن ها نیز مشترک باشد. در غیر این صورت پیچ و مهره کردن اتصالات روی یکدیگر امکان پذیر نخواهد بود.

تنها پس از انجام این دست هماهنگی ها، در مرحله برنامه ریزی و طراحی خواهد بود که قادریم فرایندهای اجرایی شامل ساخت اتصالات، نصب و آماده سازی و اجرای عملیات هات تپ را به پیش ببریم. در غیر این صورت انجام گام های بعدی مقرون به فایده نخواهد بود و احتمال بروز رخدادهای آسیب زا به فرایند زیاد خواهد بود.

متعاقب انجام هماهنگی های مذکور، تیم اجرایی آماده سازی ابزارها و دستگاه ها را به انجام می رساند و سپس فرایند ساخت اتصالات، تست ولو، آماده سازی دستگاه هات تپ و سایر فرایندهای پشتیبانی به انجام خواهد رسید. باید توجه داشت که پایش فرایند و بازرسی خروجی هر یک از فرایندها جزو الزامات کاری تیم های هات تپ محسوب می شود و در هر مرحله هم کیفیت و صحت خروجی و هم هماهنگی و تناسب آن با فرایندهای موازی باید مورد پایش و بررسی قرار گیرد. بعد از انجام مقدمات فوق می توان از صحت اجرای عملیات هات تپ به بهترین شکل ممکن مطمئن بود.

کوپن هات تپ
هات تپ

انتخاب یک مجموعه یا فرد به عنوان بازرس و مدیر فرایندها می تواند اقدامی راهگشا و مفید جهت انجام بی کم و کاست عملیات هات تپ باشد. به عبارتی دیگر تیم های طراحی و مهندسی می توانند به نیابت از خود یک ناظر برای پایش هر یک از فرایندها و مراحل اجرای کار گرم hot tap را برگزینند و او را مسئول سنجش صحت هر یک از فرایندها گردانند. ناظر فرایند هات تپ در واقع واسطه میان فرایندهای مهندسی و اجرایی، و نیز عاملی است که صحت فرایندهای اجرایی هات تپ را مورد تأیید و بررسی قرار می دهد. بروز اختلال در هر یک از مراحل اجرایی کار گرم هات تپ می تواند منشأ آسیب های اقتصادی و فنی و اعتباری آشکار برای مجری hot tap باشد. برگزیدن ناظر فرایندها می تواند از دامنه دار شدن ایرادات بروز یافته پیشگیری کند و باعث شود حتی در صورت بروز ایراد، مشکل ایجاد شده پیش از آن که در فاز اجرایی خود را بروز دهد، در همان مرجله آماده سازی و پشتیبانی فرایند هات تپ رفع شود و به این ترتیب از تبعات و دامنه ایراد به طرز محسوسی کاسته شود.

هات تپ

هات تپ از جمله عملیات های خطوط لوله و مخازن می باشد که انجام و توجیه پذیر بودن آن مستلزم وجود سیال درون مخزن یا لوله است. برخی بر این باورند که برای انشعاب گیری از خطوط لوله در هر شرایطی بهترین راهکار کم کردن فشار سیال یا حتی تخلیه خط یا مخزن از سیال است. این در حالی است که هات تپ ماهیتی کاملاً متفاوت با سایر روش های انشعاب گیری دارد، در این عملیات اتفاقاً شرایط بالعکس است و انجام انشعاب گیری مستلزم وجود سیال درون لوله یا مخزن است.

در صورتی که هیچ ماده ای درون مخزن یا لوله وجود نداشته باشد انجام عملیات هات تپ فقط در شرایط خاص و تحت مدیریت و بازرسی مهندسی توصیه می شود. اما در صورت وجود ماده درون لوله یا مخزن انجام عملیات انشعاب گیری گرم مطمئن تر خواهد بود. وجود سیال درون لوله و مخزن به این معناست که حین اجرای عملیات هات تپ یک ماده ای وجود دارد که حرارت ناشی از عملیات را رفع کرده و به این صورت خطرات ناشی از حرارت یجاد شده از ناحیه هات تپ را رفع می کند.

انشعاب گیری به روش گرم
جوشکاری هات تپ

انشعاب گیری به روش گرم یا انشعاب داغ خطوط لوله و مخازن دارای یک فرایند اصلی می باشد که عبارت است از برش گرم یا هات تپ جداره تحت انشعاب مورد نیاز. در این عملیات دستگاه هات تپ به صورت دورانی بر مدار مته راهنمای خود بر گرد لوله یا مخزن می چرخد و ضمن گردش پیشروی لازم برای برش کامل لوله را انجام می دهد. بدیهی است حین بر حرارتی ایجاد می شود که می بایست به نحوی رفع شود. چرا که با وجود آب بندی بودن ناحیه هات تپ محیط ممکن است پر از گازها و مواد شیمیایی ای باشد که قابلیت آتش سوزی و انفجار دارند.

حال و در صورت وجود ماده ای که رفع کننده حرارت هات تپ باشد، شرایط برای خط لوله با شرایط مخزن متفاوت خواهد بود. در خطوط لوله ترجیح بر آن است که ماده درون لوله سیالیت و جریان داشته باشد. راکد بودن این ماده میزان قابلیت آن برای رفع حرارت ایجاد شده را کاهش خواهد داد. علاوه بر این در صورتی که ماده مذکور راکد و بدون جریان باشد ممکن است خود تبدیل به عاملی خطر زا برای عملیات هات تپ محسوب شود چرا که در صورتی که ماده قابل اشتعال و از جنس نفت، گاز و فرآورده های آن ها باشد قابلیت احتراق دارد. بنابراین وقتی در حالت راکد قرار دارد، در صورت دریافت حرارت ناشی از عملیات هات تپ یا جوشکاری اسپلیت تی روی لوله و سدل نیپل روی مخزن می تواند دچار احتراق و متعاقب آن انفجار شود. در برخی اوقات کارفرمایان با این تصور که در صورت نیمه پر بودن لوله خطری عملیات را تهدید نمی کند نسبت به الزامات فرایند هات تپ چشم پوشی می کنند، در ان صورت مجری هات تپ می بایست هشدارهای لازم را به کارفرما بدهد. گرچه در این شرایط دستگاه و حرارت آن درگیری مستقیم با سیال درون لوله ندارد اما از سوی ماده درون لوله مواد شیمیایی و رسوباتی متصاعد می شود که در محیط لوله حضور دارند و به این ترتیب فضای درونی لوله در مقابل حرارت انشعاب گرم بسیار واکنش پذیر خواهد بود.

تست فشار هات تپ
آماده سازی هات تپ

اما در صورتی که کار روی مخزن انجام می شود بهتر آن است که جریان سیال درون مخزن راکد و بدون حرکت باشد. در این چارچوب ترجیخ بر آن است که ما آمد و رفت سیال درون مخزن را نداشته باشیم. البته در صورتی که ماده درون مخزن قابلیت اشتعال داشته باشد شرایط کمی دشوار خواهد بود و میزان حساسیت کار در مقایسه با کار گرم یا هات تپ لوله بسیار بیشتر است، اما با این وجود سیال درون مخزن می بایست تا جای ممکن در حالت سکون قرار داشته باشد. اگر در هنگام اجرای عملیات هات تپ صطح مخزن همزمان در حال پایین آمدن باشد، یعنی ماده درون مخزن در حال تخلیه باشد، ادامه کار بسیار خطرناک خواهد بود چرا که ممکن است پوششی که ماده برای انجام هات تپ ایحاد می کند از بین رفته و به این ترتیب عملیات روی بخشی از لوله انجام شود که فاقد سیال است. از طرفی دیگر، چون سیال تازه از محیط خارج شده، فضای درون مخزن مملو از مواد شیمیایی می باشد که می تواند بسیار خطرناک باشد. حتی در صورتی که سیال موادی غیر قابل احتراق نظیر آب باشد نیز ممکن است مواد شیمیایی و ترکیبات گازی متصاعد از آن دارای قابلیت اشتعال و انفجار باشند. بنابراین در این زمینه باید بسیار حساس عمل کرد.

عملیات انشعاب گرم یا هات تپ یک عملیات ویژه است که باید به فاکتورهای تعیین کننده آن اهتمام ویژه داشت، در غیر ای صورت خروجی کار می تواند آسیب زا د غیر قابل توجیه شود. در این راستا تبحر، دانش، تجربه و مهارت حرف اول در عملیات را می زطند. هر چهار عامل برشمرده شده دارای اهمیت و اساسی تلقی می شوند و بنابراین نمی توان به نفع یکی از دیگری چشم پوشی کرد.

پروژه هات تپ- فیلم و تصاویر

هات تپ خط لوله یک فرایند چند مرحله ای دارای مراتب متعدد و فرایندهای متنوع است که انجام و اتمام آن مستلزم انجام تمامی این فرایندها روی خطوط لوله و اتصالات آن می باشد. اصولاً خدمات عملیاتی روی خطوط لوله و سایت های نفتی و گازی اغلب دارای فرایندهای متعدد می باشند، به این معنی که چندین عملیات فنی را در هم ادغام کرده اند. یکی از دلایل این امر ماهیت چند بعدی و چند کارکردی این عملیات هاست. برای مثال عملیات هات تپ در واقع یک فرایند بزرگ به منظور برش و انشعاب گیری از لوله حاوی سیال است. حال اگر چنین فرایندی ابداع و تکامل نمی یافت، برای انجام همین فرایند و به منظور دست یافتن به همین هدف، چندین فرایند مجزا می بایست جداگانه و با صرف زمان و هزینه های مجزا و مستقل از هم به انجام برسند. این در حالی است که دستگاه و تکنولوژی هات تپ تمام این فرایندها را در خود ادغام کرده است و به همین دلیل، نفس عملیات انشعاب گرم خود دارای فرایندهای متنوع است.

از میان فرایندهای متعدد مذکور جوشکاری اصلی ترین فرایند در گام های آماده سازی عملیات هات تپ تلقی می شود. در واقع آن چه صحت یک عملیات انشعاب گرم را در درجه اول تعیین می کند، جوشکاری است. چه بسا تمامی فرایندهای آماده سازی دستگاه هات تپ به انجام رسیده اما به دلیل جوشکاری نامناسب فیتینگ، حین انجام عملیات دچار نشتی، بیرون آمدن سیال، کشف سوراخ و شکاف روی خطوط جوش و مواردی از این قسم شویم. از سوی دیگر ممکن است عدم کیفیت خطوط جوش حین انجام عملیات و حتی ظرف مدت زمان های کوتاه پس ار انجام عملیات نیز خود را نشان ندهد و با گذر زمان و به دلیل فرسوده شدن خطوط جوش بی کیفیت، شاهد نشتی و ایراداتی از این قسم باشیم. بنابراین جوشکاری دارای نقش بسیار برحسته در خدمات هات تپ لبوده و مجری عملیات باید نسبت به آن بیشترین حساسیت ممکن را بروز دهد.

این فیلم در واقع خلاصه ای از مراحل انجام عملیات هات تپ به همراه تصاویر مربوط به آن ها را نشان می دهد. فیلم و توضیحات آن مربوط به عملیات هات تپ روی خطوط لوله پارس جنوبی است که با پیمانکاری شرکت IPMI به انجام رسید. البته لازم به ذکر است فیلم فقط مراحل عملیاتی انجام هات تپ را نشان می دهد و به مراحل پیش آماده سازی نظیر ساخت اتصال نمی پردازد. نکته مهم در مورد فیلم این است که به دلیل پیچیدگی کار مذکور و شرایط ویژه ای که داشت، بینندگان بخشی از فرایندهای اقتضایی عملیات هات تپ را نیز مشاهده خواهند کرد. برای مثال عملیات در زاویه ۴۵ درجه نسبت به زمین انجام گرفته است و از این حیث برای تثبیت جایگاه و موقعیت دستگاه هات تپ و ممانعت از اعمال فشار از طرف دستگاه به ولو و لوله، اهرم هایی کار گذاشته شده اند. در صورتی که این اهرم ها وجود نداشته باشند، وزن دستگاه با توجه به زاویه قرارگیری آن، بدون شک باعث پیچیدن ولو روی لوله و کج تابی ولو و لوله خواهد شد. این مشکل می تواند مجموعه را دفرمه و از حالت و ساختار آلیاژی نرمالش خارج کند. این مورد و مواردی از این قبیل جزو فرایندهای رایج در عملیات هات تپ محسوب نمی شوند. عملیات های انشعاب گرم هات تپ اغلب به صورت عمودی یا افقی انجام می گیرند و انجام عملیات هات تپ زاویه دار چندان مرسوم نمی باشد.

آن چه در این فیلم دارای اهمیت می باشد، این نکته است که عملیات هات تپ دارای مراحل جداگانه متعددی است و مجری هات تپ برای این که قادر به تحویل یک پروژه به مناسب ترین شکل ممکن باشد، باید در خصوص تمامی این فرایندها دانش فنی و تجربه کافی را داشته و اندوخته باشد. در غیر این صورت انجام عملیات برای وی مقدرو نیست. به کارگیری از اپراتورهای متبحر و مجرب نیز سویه دیگر جریان است که در صورن فقدان شان بدون شک عملیات شکست خواهد خورد یا با ایرادات عدیده مواجه خواهد شد. در ادامه هر یک از مراحل اجرایی عملیات هات تپ به همراه فرایندهای فنی و اجرایی آن مرحله به شرح زیر ارائه می گردد.

  1. Manufacturing Fitting (Welding, Grinding and Torch Cutting)

عملیات هات تپ به یک فیتینگ جهت ورودی انشعاب جدید نیاز دارد. در واقع عملیات هات تپ به منظور گرفتن یک انشعاب جدید به منظور توسعه خط لوله یا دسترسی به لوله موجود می باشد. در هر صورت به یک فیتینگ نیاز است تا به لوله یا مخزن نصب شود و عملیات هات تپ روی آن انجام گیرد تا از مجرای آن خط لوله توسعه جدید را نصب کرد یا به لوله و سیال جاری در خط موجود دسترسی پیدا کرد. در طراحی و ساخت فیتینگ باید نهایت دقت را به خرج داد. برای عملیات های انشعاب گیری روی خطوط لوله پرفشار اسپلیت تی و فول سدل پیشنهاد می شود. چنان که در فیلم نیز می بینیم، برای این عملیات به جهت حساسیت ها و فشار و سایز بالا از اتصال فول سدل که قوی تر از اسپلیت تی نیز می باشد بهره گرفتیم.

در خصوص خطوط لوله کم فشار و سایز پایین می توان از اتصال های دیگر نظیر ولدولت استفاده کرد. برای مخازن و نیز خطوط لوله دارای قطرهای بسیار بالا نیز اصولاً نمی توان از اسپلیت تی و فول سدل استفاده کرد، چرا که این دو اتصال دور تا دور لوله را پوشش می دهند و قطر خارجی ان را کاملاً می گیرند. بنابراین در خصوص مخازن، تانکرها و لوله های قطر بزرگ استفاده از این نوع از فیتینگ ها قابل توجیه و امکان پذیر نیست.

چنان که اشاره شده است، اصلی ترین فرایندها در ساخت فیتینگ عبارتند از جوشکاری، سنگ زنی و برش گاز و هوا. بهتر است برای افزایش دقت در فرایند برشف از دستگاه بولینگ استفاده شود. سنگ زنی نیز معمولاً به منظور مسطح کردن سطوح و رفع خلل و فرج ها پس از برش انجام می شوند. ممکن است پس از انجام برش لایه برش خورده دچار برجستگی های ضمختی باشد، به طوری که انجام عملیات جوشکاری روی خطوط آن ها امکان پذیر نباشد. در این صورت آسان ترین راه برای رفع مشکل سنگ زنی لایه ها و تسطیح شان است.

جوشکاری نیز اصلی ترین فرایند در ساخت فیتینگ محسوب می شود. قطعات و اجزای فیتینگ ها از روش جوشکاری به هم متصل می شوند. بسته به شرایط کار و طراحی های انجام شده، و در چارچوب دستورالعمل ها، پاس های جوش از روش های قوس الکتریکی و آرگون به انجام می رسند و در نهایت برای اطمینان حاصل کردن از صحت عملکرد، تست جوش روی خطوط اتصال قطعات فیتینگ انجام می شود.

  1. Installing the fitting on pipe or vessel (Balancing and Welding)

در مرحله نصب فیتینگ روی لوله یا مخزن دو متغیر نقش کلیدی دارند؛ یکی بالانس کردن و نصب فیتینگ در مکان دقیق مورد نظر، و دیگری کیفیت بالا در جوشکاری اتصال روی لوله یا مخزن. بنابراین ابتدا فیتینگ به دقت در محل قرار داده شده تراز و نصب می گردد و سپس جوشکاری جهت نصب آن روی لوله یا مخزن انجام می شود. در این مرحله نیز جوشکاری به لحاظ میزان اهمیت حرف اول را می زند چرا که مقاومت فیتینگ در مقابل سیال درون لوله بستگی به کیفیت جوشکاری آن روی لوله دارد.

  1. Testing the fitting (NDT test include of: PT, UR, Radiography…)

پس از نصب برای کسب اطمینان از کیفیت جوشکاری فیتینگ روی لوله یا مخزن، روی خطوط جوش تست جوش انجام می شود تا هر گونه برآمدگی، برجستگی، فرورفتگی، خوردگی، چاله جوش و ایراداتی از این نظر شناسایی شود. همچنین تست مذکور فیله جوش ایجاد شده را نیز مورد پایش قرار می دهد. انواع تست های جوش وجود دارند که برای کاربردهای متنوع مورد استفاده قرار می گیرند. تست مایع ناقذ، تست پرتونگاری، اولتراسونیک و … از جمله تست های جوش می باشند که در تست جوشکاری فیتینگ روی لوله یا مخزن نیز مورد استفاده قرار می گیرند.

البته باید اشاره کرد مجری این مرحله کارفرما می باشد. پیمانکار مجاز است جهت سنجش کیفیت کار خود تست های مورد نظر خویش را روی خطوط جوش انجام دهد اما این تست ها ضامن کیفیت جوش نخواهند بود. تنها آزمون و تأییدیه کارفرما می تواند جواز مجری عملیات برای انجام مراحل بعدی عملیات هات تپ باشد.

  1. Installing Valve on fitting (Screwing)

سپس یک ولو متناسب با ویژگی های خط لوله و انشعاب انتخاب شده و پس از انجام تست های لازم روی اتصال نصب و پیچ و مهره می شود. ولوها نیز به فراخور ماهیت پروژه متنوع هستند و برای سیالات مختلف حاوی فشارهای متنوع می توان از ولوهای توپی، پروانه ای، دروازه ای و… استفاده کرد. به منظور آب بندی محل اتصال ولو به فیتینگ از یک گسکت متناسب با اتصال استفاده می شود. گسکت بین ولو و اتصال قرار گرفته و پس از پیچ و مهره شدن ولو، کاملاً محل اتصال را آب بندی و از بروز نشتی ممانعت می کند.

  1. Installing Hot Tap machine on valve (Screwing)

دستگاه هات تپ که پیش از این آماده و متناسب با عملیات هات تپ پیش رو مجهز شده است روی ولو پیچ و مهره می شود و مجموعه برای انجام عملیات انشعاب گرم هات تپ آماده می گردد. اکنون می توان اتصالات موتور محرک را روی دستگاه هات تپ متصل کرده و دستگاه را برای روشن کردن آماده ساخت. دستگاه باید در برابر فشار سیال کاملاً آب بند، و تجهیزات برش آن یعنی کاتر و الماسه های برش حتما متناسب با جنس لوله و سایر مشخصات فنی خط انتخاب و نصب شده باشند. در صورت بروز اشتباده در این مرحله مشکلاتی حین انجام هات تپ بروز خواهند یافت که رفع و جبران شان دشواری های خاص خود را دارد. لازم به ذکر است برای موتور محرک در اغلب اوقات از پاورپک های هیدرولیکی استفاده می شود که توسط تیوب ها و کانکشن ها به دستگاه هات تپ متصل می شوند.

  1. Performing Hot Tap operation (Cutting with Hot Tap machine)

در نهایت عملیات سوراخکاری و برش گرم لوله انجام می شود. در این مرحله شفت به آرامی پیشروی کرده و برش لوله یا مخزن توسط کاتر انجام می گیرد. سرانجام و پس از اتمام برش، شفت به جای پیشین خود باز می گردد و عملیات هات تپ به اتمام می رسد.

پس از اتمام سوراخکاری سرویس به اتمام رسیده است و انسعاب ایجاد شده روی لوله یا مخزن برای انجام فرایندهای اصلاحی یا تعمیری آماده شده اند.

هات تپ و عوامل وقوع خرابی

هات تپ از جمله فرایندهای فنی روی خطوط لوله می‌باشد که گرچه  دارای مزیت‌های برجسته و قابل توجهی است اما از سوی دیگر خطرات و تهدیدات عمده ای نیز پیشبرد مسیر آن را تهدید می‌کند. از این حیث توجه به تمامی عواملی که می‌توانند چه به لحاظ فنی و چه ایمنی در روند کار انشعاب گرم اختلال ایجاد کند از جمله وظایف تیم‌های فنی و مهندسی بشمار می رود. عدم توجه به این عوامل ضریب حطرات احتمالی عملیات هات تپ را بسیار افزایش داده و بنابراین مجریان عملیات هات تپ و طراحان و مهندسان باید نسبت به تمامی آنها حساسیت به خرج دهند.

هات تپ گیری
نصب سدل نیپل

برای آشنایی با محاطرات عملیات هات تپ برخی از برجسته ترین تهدیدهای بالقوه در عملیات هات تپ را بر می‌شماریم؛ بدیهی است تیم فنی و مهندسی می بایست در دستورالعمل‌ها، روش‌های اجرایی و چک لیست هایی که برای انجام عملیات هات تپ تدوین می کند نسبت به آن‌ها هوشیار باشد. البته لازم به ذکر است در بسیاری از موارد ممکن است با عوامل تهدیدزای منحصر به فرد و تکرار ناپذیری مواجه شویم که ویژه همان عملیات هات تپ مشخص است. در این قسم موارد طبیعتاً طراحان و مهندسان توان پیش بینی آنها را نخواهند داشت و چه بسا در هیچ یک از دستور کارهای مدون به آنها اشاره نشده باشد. برای رفع این ایرادات بهترین اهرم نیروی کار متخصص و متبحر است.

بدیهی است که یک اپراتور هات تپ که مسلط بر فرایندهای اجرایی می باشد و از سوی دیگر آشنایی کامل با رفتار خطوط لوله دارد میتواند بسیار مثمر ثمر باشد. علاوه بر این، مجتمع های صنعتی تولید کننده فرآورده های نفتی، گازی و پتروشیمی اقتضائات ویژه کاری خاص خود را دارند و محیط های کار در این گونه واحدها مختصات محیطی و فنی خاص خود را دارد که تنها برای کسی قابل درک است که سابقه کار و آشنایی در این گونه واحدها را داشته باشد. طبیعتاً هر محیط صنعتی محدودیت ها، الزامات و ویژگیهای خاص خود را دارد و از آنجا که عملیات هات تپ اغلب موارد در مجتمع های پالایشگاهی و پتروشیمی را دارد بهتر آن است که اپراتورها سابقه  و آشنایی کافی در خصوص کار در چنین محیطهایی را داشته باشند تا در صورت بروز هر گونه رویداد غیر متعارف چه از جانب فرایندهای مربوطه به عملیات هات تپ و چه از جانب فرایندهای مربوط به خود مجتمع قدرت واکنش سریع و آنالیز رویداد را داشته باشند.

در هر صورت و با وجود این قسم مخاطرات غیر مترقبه، برخی وقایع قابل پیش بینی و برنامه ریزی وجود دارند که در صورت عدم رعایتشان تکرار پذیر خواهند بود. مجری هات تپ باید نسبت به شناسایی و رفع پیشگیرانه این تهدیدها آگاهی کافی بخرج دهد. برخی از این موارد بشرح زیرند:

نشتی و انفجار حین جوشکاری: چنانکه می دانیم جوشکاری اسپلیت تی یا هر اتصال انتخابی دیگر روی لوله در شرایطی صورت می گیرد که لوله مملو از سیال در حال جریان است. جوشکاری از آنجا که تولید حرارت می کند و خود فرایندی احتراق زاست میتواند خطراتی را متوجه مجموعه کند. این خطر از دو جانب احساس می شود؛ اول آنکه تصادم احتراق ناشی از جوشکاری با مواد شیمیایی احتمالی در محوطه انجام کار هات تپ و تأسیسات نصب شده در محل میتوان منشأ خطر باشد. ممکن است بدون اینکه مجریان هات تپ مطلع باشند محیطی که عملیات هات تپ در آن انجام می‌شود آغشته به برخی گازهای قابل اشتعال در مقابل احتراق باشند که از راه حواس انسانی قابل شناسایی نیست و فقط با تست و ابزارهای ویژه می توان پی به وجود آن‌ها برد. در این مواقع انجام تست‌های لازم جهت تشخیص مواد و گازهای منتشر در هوا پیش از انجام عملیات ضروری است. در این خصوص کارفرما ممکن است به دلیل غفلت یا عدم آشنایی با حساسیت های فرایند هات تپ نسبت به خطرات احتمالی اگاهی چندانی نداشته باشد. بنابراین مجریان هات تپ خود باید نسبت به چنین پدیده ای حساسیت لازم را داشته باشند.

انشعاب گیری به روش گرم
جوشکاری هات تپ

از سوی دیگر طبیعتاً تأسیساتی نظیر کابل های برق، مواد شیمیایی سر ریز شده و آغشته شده در زمین نظیر نفت و بنزین و سایر مواد قابل اشتعال در مجاورت محل جوشکاری اسپلیت تی موجود باشند که بر اثر اصابت جرقه های جوشکاری حریق ایجاد کنند. در این خصوص باید آگاهی کامل نسبت به تبعات وجود این مواد وجود داشته باشد و مجری هات تپ باید کاملاً محیط را بلحاظ ایمنی از این جنبه ها ایمن کند. جنبه دوم ماجرا خطری است که در نتیجه حرارت جوشکاری سیال درون لوله را تهدید می کند، چراکه اگر سیال نسبت به حرارت ایجاد شده حساسیت داشته باشد می‌توان همچون یک منبع احتراق عمل کند. در این صورت اگر نکات ایمنی رعایت نشود ممکن است شاهد فجایعی نظیر انفجار خط و تحمیل صدمات و آسیب‌ها و خسارات جبران ناپذیری باشیم. در این خصوص مجری هات تپ و علی الخصوص تیم فنی و مهندسی وی با دریافت اطلاعات کامل از مشخصات فنی لوله و سیال دستورالعملی برای جوشکاری اسپلیت تی روی لوله تدوین کند که خطرات احتمالی را پیشگیری کند. تعداد خطوط جوش، درجه جوش، الکترود انتخابی، دمای جوش، تعداد پاس های جوش و… مواردی هستند که می بایست بر اساس مشخصات فنی لوله برنامه ریزی و تدوین شوند. مجری هات تپ حین تدوین دستورالعمل جوشکاری اسپلیت تی و نیز حین اجرای آن باید به ضخامت لوله، دمای سیال و نوع سیال و مواردی از این قسم توجه کند. در غیر این صورت میزان ریسک و ضریب خطرات بروز اشتعاب و انفجار بسیار بالا خواهد رفت. چه بسا تیم طراحی و مهندسی هات تپ به این جمع بندی برسد که انجام عملیات جوشکاری اسپلیت تی روی لوله امکان پذیر نیست. در این شرایط باید نتایج با صراحت به تصمیم گیران اعلام شود تا از روش‌های جایگزین نظیر استفاده از اسپلیت تی مکانیکی و … استفاده شود. بنابراین کتمان و پشت گوش انداختن این فاکتورها از جانب هیچ کدام از طرف های عملیات قابل توجیه نیست.

دفرمه شدن یا آسیب دیدن اتصالات:ممکن است به دلیل طراحی، ساخت یا نصب نادرست اتصال اسپلیت تی یا سدل نیپل روی لوله حین یا پس از اجرای عملیات هات تپ دچار ایراد در کارکرد شود. این مشکل از این ایراد ناشی می‌شود که اسپلیت تی توان تحمل فشار سیال و خط لوله را ندارد. در چنین حالتی ما با ایراداتی نظیر نشتی، دفرمه شدن اسپلیت تی و خود لوله اصلی، افت فشار سیال، اشتعال و حتی انفجار مواجه خواهیم بود. از این رو می بایست در هر سه گام ذکر شده دقت و احتیاط‌های ویژه داشت. در فاز طراحی باید با کسب اطلاع دقیق از فشار و دمای سیال و جنس لوله و ضخامت آن، مواد و متریالهای اولیه ای را به کار برد که توان تحمل فشار ناشی از خط را داشته باشند. به خصوص حین انجام عملیات هات تپ فشار بالایی به مجموعه وارد خواهد شد و اسپلیت تی باید آمادگی مقاومت در برابر آن را داشته باشد. افزون بر این حین ساخت نیز اپراتورها باید دستورالعمل تدوین شده ساخت اسپلیت تی را به دقت رعایت کنند. تعداد پاس جوش، نوع الکترود انتخابی، دمای جوش، و دقت در فاریند جوشکاری متغیرهایی هستند که در عملکرد اسپلیت تی در آنیهد اثرگذار خواهند بود. حین فرایند نصب اسپلیت تی روی لوله نیز به همین طور، اپراتورهای نصلب باید توجه داشته باشند که اتصال مذکور به منظور انجام عملیات انشعاب گرم هات تپ نصب می‌شود و از این رو باید مقاومت بالایی داشته باشد. در صورتی که خطوط جوش اتصالات اسپلیت تی به یکدیگر و به لوله ضعیف باشد بدون شک ظرف مدت زمان کوتاه آثار مخرب فنی خود را نشان خواهد داد و چه بسا خطرات ایمنی و نیروی انسانی نیز خلق کند. بنابراین جنس متریال‌ها و مواد اولیه، ضخامت آنها، الکترودها، تعداد پاس جوش، دقت درجوشکاری و… عواملی محسوب می‌شوند که با دقت در آنها می توان از بروز خطرات ایمنی و  فنی در این خصوص ممانعت کرد. بهترین و مطمئن ترین راه حل برای تست صحت و دقت عملکرد اتصال اسپلیت تی حین و پس از انجام عملیات هات تپ، انجام تست‌های جوش و فشار روی آن باشد. تست جوش به منظور حصول اطمینان از جوشکاری مناسب خطوط و اتصالات انجام می‌گیرد. بسته به میزان حساسیت کار می‌توان از تست‌های PT، اولتراسونیک، رادیوگرافیک و نظایر آن استفاده کرد. همچنین پس از نصب اتصال اسپلیت تی روی لوله نیز ترجیح بر آن است که به منظور تأیید مقاومت اتصال در مقابل نشتی سیال تست فشار هیدرواستاتیک روی آن انجام گیرد. در این تست فشاری به میزانی کمی بیشتر از فشار سیال خط لوله وارد می‌شود و به این ترتیب صحت عملکرد آن تست می شود؛ به این ترتیب که اگر اتصال اسپلیت تی در مقابل فشار هیدراستاتیک وارده تاب و مقاومت داشت می توانیم مطمئن شویم که اتصال در مقابل فشار سیال عملکرد صحیحی خواهد داشت.

تست هیدرواستاتیک
هات تپ

نشتی و انفجار حین عملیات هات تپ: ممکن است به دلیل اتصال نامناسب قطعات و اتصالات حین انجام عملیات هات تپ و چه بسا پس از آن دچار مشکلاتی نظیر نشتی و حتی بروز انفجار باشیم. به این دلیل در خصوص نصب اتصالات باید بسیار دقیق عمل کرد. نصب ولو روی اتصال اسپلیت تی از این جهت از اهمیت بالایی برخوردار است. باید بین ولو و اسپلیت تی یک گسکت متناسب با شرایط کار قرار داده شود و همچنین پیش از نصب خود ولو نیز باید تست شود تا نسبت به عدم نشتی آن اطمینان حاصل شود.

آسیب دیدن دستگاه هات تپ حین عملیات: ممکن است دستگاه حین انجام عملیات هات تپ دچار آسیب دیدگی شود و به این صورت عملیات هات تپ دچار خدشه شود. در این خصوص نیز انجام اقدامات پیشگیرانه ضروری است. یکی از دلیایل این امر می‌تواند ناشی از این باشد که دستگاه بدلیل فرسودگی یا هر ایراد دیگر توان تحمل فشار سیال خط را ندارد. بنابراین در این خصوص نیز انجام تست هیدرواستاتیک پیش از انجام هات تپ توصیه می شود. ممکن است دستگاه بدلیل فقدان امکانات یا عدم آشنایی مجری هات تپ بلحاظ سایز و سایر خصوصیات برای انجام هات تپ اشتباه انتخاب شده باشد. در این مورد نیز تیم مهندسی هات تپ باید متعهدانه نسبت به این مسئله حساسیت به خرج دهد. در هر صورتی تست فشار هیدرواستاتیک بهترین معیار برای محک توان انجام عملیات توسط یک دستگاه هات تپ است.

ایمنی و بهداشت در عملیات هات تپ

انشعاب خط لوله
عملیات هات تپ- برش لوله

هات تپ خطوط لوله و مخازن از جمله فرایندهای حساس در ارائه خدمات خطوط لوله بشمار می‌آید و از این حیث در کنار عوامل فنی، توجه به شاخص‌های ایمنی و بهداشت و متغیرهای زیست محیطی دارای نقش حائز اهمیتی می‌باشد. در این زمینه نیز استانداردهای معتبر بین‌المللی از جمله API-2201 بخش زیادی از مباحث خود را به فاکتورهای ایمنی و زیست محیطی انجام هات تپ معطوف کرده‌اند. عملیات هات تپ خود دارای دشواری‌ها و پیچیدگی‌های فنی خاص خود می‌باشد و از این رو اختصاص این حجم از توصیه‌های ایمنی از جانب استاندارد مذکور نشان می‌دهد که این عوامل نقشی کمتر از عوامل فنی در انجام عملیات هات تپ ندارند.

از این رو مجریان انجام عملیات هات تپ باید در خصوص شاخصه‌های ایمنی و بهداشت تسلط و آمادگی کامل را پیش از انجام عملیات هات تپ احراز کرده و تمامی پیش‌بینی‌های لازم در این خصوص را در قالب دستورالعمل‌ها و روش‌های اجرایی تدوین کرده باشند. در ادامه به برخی الزامات که به پیشبرد مطمئن عملیات هات تپ یاری می‌رسانند اشاره خواهد شد:

– تهیه لباس کار و ادوات ایمنی و حفاظت شخصی: مجری عملیات می‌بایست به اقتضای مشخصات فنی پروژه هات تپ ادوات و ابزار کار، لباس کار مناسب، دستکش، کفش کار، کلاه کار و سایر تجهیزات حفاظت فردی را برای اپراتورها فراهم کرده باشد. عملیات انشعاب گرم هات تپ معمولاً روی خطوط لوله حاوی سیال انجام انجام می‌شود و مجری هات تپ باید با در نظر گرفتن این احتمال که حین انجام عملیات هات تپ سیال به هر نحوی نشتی و برون رفت خواهد داشت، می‌بایست ادواتی را برای نیروی کار فراهم کند که ایشان را در مقابل جریان و حرارت و فشار سیال محافظت کند.

– تجهیزات ایمنی و اطفاء حریق: عملیات هات تپ معمولاً روی خطوط لوله حاوی سیالات قابل احتراق انجام می‌شود. حتی در غیر این‌صورت و در شرایطی که سیال فاقد قابلیت احتراق و اشتعال می‌باشد نیز عملیات‌هایی نظیر جوشکاری اسپلیت تی و نیز خود فرایند برش لوله توسط کاتر دستگاه هات تپ می‌تواند منشأ خطراتی نظیر آتش سوزی و حتی انفجار شود. در چنین شرایطی تجهیزات اطفاء حریق باید تمام و کمال فراهم و پرسنلی جهت استفاده سریع از آن در صورت بروز خطر در نظر گرفته شده باشد. تعبیه ۲ یا ۳ کپسول آتش نشانی در مجاورت عملیات هات تپ و نیز بهره بردن از تجهیزات آتش نشانی که اغلب مجتمع‌های صنعتی بزرگ دارای آن می‌باشند در حوالی محل انجام هات تپ بر ضریب اطمینان فرایند می‌افزایند.

– محل تردد مناسب برای نیروی کار: عملیات هات تپ به لحاظ ارتفاع طبیعتاً در سه شرایط می‌تواند انجام شود؛ در ارتفاع نسبت به زمین، در سطح زمین و در عمق زمین. در خصوص حالت اول، نصب اسکافولد و داربست توصیه می‌شود. در این خصوص باید تدابیر ویژه جهت نصب مطمئن و مستحکم اسکافولدها بجهت ایمنی تردد اپراتورهای هات تپ اتخاذ کرد. تدوین یک دستورالعمل توسط مجری هات تپ و ارائه آن به کارفرما جهت پیاده سازی بهترین راهکار محسوب می شود. در برخی مواقع به دلایلی از بسکت به منظور انجام عملیات هات تپ استفاده می‌شود. در این خصوص نیز مجری هات تپ و کارفرما باید تدابیر ویژه را در نظر بپگیرند. خصوصاً کارفرما ملزم است نسبت به تهیه بسکت مطمئن و دارای فضای مناسب اقدام کند تا تمرکز اپراتور هات تپ بیشتر متوجه فرایند فنی عملیات هات تپ باشد تا اطمینان بسکت.

هات تپ
هات تپ

در صورتی که عملیات در عمق زمین انجام شود نیز حفاری مناسب، تعبیه یک محل تردد مناست جهت تسهیل رفت و آمد اپراتورها، و مهمتر از همه ایجاد راه فرار اضطراری برای تخلیه انسانی محل در صورت بروز سانحه اکیدا توصیه می‌شود. فقدان این فاکتورها تبعاتی جبران‌ناپذیر در صورت بروز سانحه خواهد داشت.

– تست آلایندگی محیطی: ممکن است در مجاورت محل انجام عملیات هات تپ ذرات و گازها و مواد شیمیایی منتشر در فضا باشند که به جهت سمی بودن یا قابل اشتعال بودن خطراتی را برای انجام عملیات هات تپ و مجریان و اپراتورها پیش بیاورد. خصوصاً حین جوشکاری اسپلیت تی روی لوله برخورد این ذرات با حرارت ناشی از جوشکاری می‌تواند منشأ خطرات جانی، آسیب‌های فنی و خسارات اقتصادی باشد. این ذرات قابل رؤیت نیستند و ممکن است قابل تشخیص از طریق استشمام نیز نباشند. از این رو مجری هات تپ پیش از انجام عملیات می‌بایست نسبت به عدم وجود چنین ذراتی اطمینان حاصل کند. در صورت وجود چنین موادی طبیعتاً انجام هات تپ روی لوله امکان‌پذیر نیست مگر اینکه به تشخیص مهندسین و طراحان عملیات با اتخاذ تدابیر ویژه بتوان بصورت مقطعی این ذرات را از محل هات تپ دور کرد.

هات تپ
انشعاب گرم

شاخص‌های ایمنی عملیات هات تپ بسیار گسترده تر از موارد برشمرده است، اما بمنظور آشنایی اجمالی، خطوط کلی الزامات ایمنی ذکر گردیدند. توصیه می‌شود مجریان عملیات هات تپ علاوه بر استفاده از اپراتورهای مجرب و مسلط بر الزامات ایمنی کار گرم، دارای یک کارشناس ایمنی و بهداشت در محیط نیز باشند که ضمن حضور مستمر در محل انجام فرایندهای فنی هات تپ نسبت به رعایت اصول ایمنی نظارت مستمر داشته باشد.

دستورالعمل هات تپ

هات تپ خطوط لوله و مخازن به جهت این‌که جزو فرایندهای ویژه در صنعت محسوب می‌شود، و نیز از آن‌جا که دارای متغیرهای فنی متعددی می‌باشد نیازمند ملاحظات و تدابیر ویژه است؛ در غیر این صورت بروز ایراد حین انجام هر یک از گام‌های آن محتمل خواهد بود. وجود عوامل تعیین کننده‌ای نظیر ضخامت لوله، جنس لوله، دمای سیال، فشار و نیز جریان آن از جمله فاکتورهایی هستند که مراحل عملیاتی انجام هات تپ نظیر ساخت و نصب اسپلیت تی، نصب ولو و انجام عملیات هات تپ را تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهند و از این‌رو دقت در رعایت استانداردها و در عین حال توجه به مشخصات فنی لوله و سیال جزو الزاماتی می‌باشد که مجری هات تپ باید نسبت به آن‌ها آگاهی داشته باشد. خروجی هر مرحله نیازمند انجام تست‌ها و بازرسی‌های ویژه است و از این‌رو بازرسی‌های مذکور سنگ محک مناسبی برای برآورد صحت و دقت عملکرد مجری عملیات هات تپ قلمداد می‌شود.

بنابراین مجری انجام عملیات هات تپ می‌بایست برای هر یک از رویه‌های جاری در عملیات هات تپ دستورالعمل‌ها و روش‌های اجرایی ویژه عملیات را تدوین و به تأیید کارفرما رسانده باشد.هماهنگی‌ها و ترتیبات مهندسی پیش از آغاز عملیات بدون شک در پیشبرد صحیح عملیات هات تپ نقش تأثیر‌گذاری خواهد داشت.

هات تپ
هات تپ و اتصالات

در این راستا تدوین دستورالعمل‌ها و مستندات زیر برای انجام عملیات هات تپ ضروری بوده و حتی در صو.رت عدم درخواست کارفرما و مشتری، مجری هات تپ می‌بایست برای خود تهیه و تدوین و به اپراتورهای فرایندهای مختلف ارائه داده باشد:

کتابچه هات تپ: تدوین یک کتابچه جامع که شرح کلی فرایند هات تپ با ذکر تمامی مراحل آن را در بر داشته باشد یکی از وظایف مجریان عملیات هات تپ می‌باشد. این کتابچه بدون توجه به شرایط ویژه هر پروژه، شرح فرایند را به صورت کلی انجام خواهد داد و از این‌رو گام‌های کلی و عمومی هات تپ را ذکر خواهد کرد. بهتر آن است که این مستند در دسترس تمامی کاربران و مشتریان بالقوه هات تپ قرار گیرد تا ضمن آشنایی با مزایای عملیات هات تپ و گام‌های عملیاتی آن نسبت به فرایند آشنایی کلی حاصل کنند.

این کتابچه با توجه به کلی بودن برای تمامی عملیات‌های هات تپ مصداق دارد و شامل شرح فرایندهای موجود در عملیات و لوازم هر یک از فرایندها می‌باشد. به طور کلی کتابچه هات تپ می‌تواند فرایندهای زیر را شرح دهد:

  • فرایندهای اصلی: شامل ساخت اسپلیت تی، جوشکاری اسپلیت تی روی لوله، نصب ولو و انجام عملیات هات تپ.
  • فرایندهای پشتیبانی که نقش پشتیبانی و کمک به پیشبرد عملیات هات تپ را ایفا خواهند کرد. برای مثال لوازم انجام فرایند ساخت اسپلیت تی شامل دستگاه جوش، الکترودها، متریال‌ها و ابزارها شرح داده شده و الزامات فراهم‌آوری هر یک از این موارد ذکر خواهند شد. یا گام‌های تجهیز و آماده‌سازی دستگاه هات تپ برای انجام عملیات و تست فشار آن جهت حصول اطمینان از ضریب مقاومت دستگاه هات تپ در مقابل فشار و دمای سیال خط لوله توضیح داده می‌شود. در این فرایند انصالات و قطعات دستگاه هات تپ، کارکرد آن ها و شیوه نصب و محل قرارگیری‌شان مشخص می‌شود.
هات تپینگ
انشعاب خط لوله به روش گرم (هات تپ)

کتابچه هات تپ مختصاتی کلی ولی دقیق از عملیات هات تپ ارائه داده و به سفارش‌دهندگان و مشتریان اطمینان می‌دهد که مجری هات تپ توان و  قابلیت انجام عملیات هات تپ را به صورت بالقوه دارا است. این سند اثبات کننده دانش فنی و تجریه پیمانکار در زمینه انجام عملیات هات تپ خواهد بود.

دستورالعمل ساخت اسپلیت تی: این دستورالعمل مراحل ساخت اسپلیت تی بر حسب نیاز پروژه را شرح داده و الزامات هر گام را ذکر خواهد کرد. طراحی نقشه اسپلیت تی، تحویل و توجیه آن به اپراتورهای ساخت، نوع الکترودهای انتخابی بر حسب نیاز پروژه، تعداد پاس‌های جوش مورد نیاز، الزامات اجرایی فرایند جوشکاری و مواردی نظیر این می‌بایست در این دستورالعمل تدوین شده باشند. بدون شک این الزامات بر اساس مشخصات فنی خط لوله و ویژگی‌های سیال تدوین می‌شود. تیم مهندسی با دریافت اطلاعات فنی خط و تطبیق دادن الزامات کار هات تپ روی لوله مذکور با استانداردهای بین‌المللی، و نیز به پشتوانه سابقه و دانش فنی خود دست به تجزیه و تحلیل زده و در نهایت خروجی کار را در قالب یک دستورالعمل آماده خواهند کرد.

دستورالعمل انجام عملیات هات تپ: در خصوص فرایند اجرایی عملیات هات تپ که شامل پیشروی دستگاه کاتر و برش لوله می‌باشد نیز تدوین یک دستورالعمل جامع و کامل الزامی است. مهم‌ترین نکته در این مورد تعیین میزان پیشروی است. اپراتور هات تپ ممکن است بر حسب تجربه خود برآوردی تقریبی از میزان پیشروی لازم برای برش لوله حین هات تپ داشته باشد، اما این امر کفایت نمی‌کند. تیم مهندسی باید بر حسب سایز لوله اصلی و سایز انشعاب میزان دقیق پیشروی کاتر را مخص کند و به اپراتور هات تپ گزارش کند. در این صورت نه مشکلی نظیر برش ناکافی لوله و ناتمام ماندن عملیات هات تپ را خواهیم داشت و نه پیشروی بیش از اندازه  و هرز گردی کاتر در محیط درونی لوله را خواهیم داشت که چه بسا ممکن است به جداره مقابل لوله نیز آسیب وارد کند.

همچنین بر حسب جنس و ضخامت لوله سرعت پیشروی نیز باید مشخص شود. در صورتی که باردهی به دستگاه هات تپ با سرعتی بیش از حد مجاز صورت گیرد ممکن است اتصالات و قطعات دستگاه هات تپ علی‌الخصوص کاتر هات تپ دچار آسیب شود و برش لوله ناتمام باقی بماند. همچنین در خصوص اقدامات لازم جهت نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه دستگاه هات تپ پیش و پس از اتمام پروژه نیز باید توضیحات لازم درج شود تا به اطلاع اپراتورهای هات تپ برسد.

hot tap
انجام عملیات هات تپ

موارد ذکر شده که بخشی از دستورالعمل‌های مورد نیاز برای شروع کار را شرح داده‌اند الگویی محسوب می‌شوند که باید در خصوص تمامی گام‌ها و فرایندهای هات تپ تعمیم داده شوند. تدوین این قسم مستندات بدون شک در شفاف‌سازی امور و رفع ابهامات، استاندارد سایزی افزایش ضریب اطمینان فرایندها و کسب اعتماد مشتری بسیار حائز اهمیت خواهد بود. باید تکرار کرد که عملیات هات تپ جزو فرایندهای ویژه در خطوط لوله بشمار می‌رود و اهمال و بی توجهی به هر یک از گام‌ها تبعات جبران‌ناپذیر برای مجموعه و مجری عملیات هات تپ خواهد داشت.

عملیات هات تپ چیست؟

هات تپ خطوط لوله  (hot Tapping) از فرایندهای گرم در ارائه خدمات خطو لوله محسوب  می‌شود که صاحبان صنایع خطو لوله را از قطع جریان سیال بمنظور انشعاب‌گیری معاف می‌دارد. به عبارتی دیگر، در عملیات هات تپ گیری بدون نیاز به خاموش کردن خط و تقبل هزینه های ناشی از  آن، می‌توان عملیات انشعاب‌گیری از خطوط لوله را به انجام رساند. این فن‌آوری معمولاً برای آن دسته از مجتمع‌های صنعتی مفید به فایده است که بنا به هر دلیلی نیازمند انجام تعمیرات، تعویض قطعات و مواردی از این دست روی خطوط لوله خود می‌باشند اما از طرف دیگر شرایط لازم برای خاموش کردن خط و تعطیلی فرایندها برایشان مقدور نیست. در واقع مزیت اصلی این روش نسبت به روش‌های سنتی نیز در همین نکته می‌باشد که بدون ایجاد اختلال در فرایندهای جاری خطوط لوله، عملیات انشعاب گیری انجام شده و مشتریان را از تقبل هزینه‌های ناشی از خاموشی خط و درگیری نفرات و اپراتورها باز می‌دارد.

هات تپ خطوط لوله و مخازن به لحاظ فاکتورهای ایمنی و فنی از حساسیت بالایی برخوردار است و فقدان دانش فنی، یا عدم توجه به استانداردهای ایمنی و فنی طبیعتاً تبعاتی جبران‌ناپذیر خواهد داشت، اما در صورت انتخاب مجریان متبحر در انجام عملیات هات تپ، و نیز اهتمام ایشان به رعایت استانداردها و الزامات بدون شک مزایای آن متوجه مشتریان خواهد شد. از همین روست که اقبال به این شکل از خدمات صنعتی افزایش پیدا کرده است و کارفرمایان ترجیح می دهند به جای برگزیدن روش های سنتی و پذیرفتن هزینه های بالای ناشی از تعطیلی خط، هات تپ را برای انشعاب گیری از لوله انتخاب کنند.

هات تپ خطوط لوله
هات تپ

مواردی که انجام عملیات هات تپ را توجیه پذیر می‌سازند:

ایجاد انشعاب جدید:  مجتمع‌های صنعتی نظیر پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها، و صنایع سنگین نظیر فولاد و ذوب‌آهن بمنظور توسعه خطوط موجود و گسترش خطوط لوله نیازمند گرفتن انشعاب‌های جدید از خطوط لوله موجود هستند. در این راستا، عملیات هات تپ یا انشعاب گرم بهترین راهکار محسوب خواهد شد. به این شرح که معمولاً از محل خطوط لوله پرفشار، عملیات hot tapping صورت می‌گیرد و  خروجی عملیات هات تپ که یک انشعاب جدید خواهد بود، حکم ورودی فاز توسعه خطوط جدید خواهد بود. در این شرایط بدیهی است که محاسبات لازم برای ظرفیت طرح توسعه جدید باید انجام شده باشد تا میزان سیالی که قرار است به آن منتقل شود مشخص شود. خروجی این مطالعات نقش زیادی در انتخاب سایز hot tap، تعداد عملیات هات تپ، محل انجام هات تپ یا آن خط لوله یا خطوط لوله ای که عملیات hottapping روی آن ها انجام خواهد شد دارد.

تغییر مکان خطوط لوله: گاهی اوقات مجتمع‌های صنعتی بمنظور تغییر مسیر خطوط لوله نیازمند آن هستند که از آغاز محل انتقال یک انشعاب جدید ایجاد کنند و از همان محل خطوط لوله موجود را به مسیری جدید راهنمایی کنند. در این شرایط نیز استفاده از عملیات انشعاب گرم هات تپ بهترین راهکار خواهد بود. این مورد در مواقعی رخ می‌دهد که برای مثال مجتمع صنعتی در صدد است محل انجام فرایندها را از یک مکان، برای مثال از یک کارگاه به کارگاهی دیگر منتقل کند. این کار به دلایل مختلف نظیر فرسودگی تجهیزات یک کارگاه رخ می‌دهد. در چنین شرایطی کارگاهی جدید با تجهیراتی جدید آماده شده و از طریق عملیات هات تپ، خطوط لوله حاوی سیال به محل کارگاه منتقل خواهد شد. با این راهکار، می‌توان بدون قطعی جریان سیال و تعطیل کردن فرایند مذکور، فرایند انتقال جریان سیال به کارگاه جدید را به انجام رساند.

هات تپ
عملیات هات تپ

انجام عملیات استاپل: استاپل یا انسداد خطوط لوله فرایندی به منظور انجام تعمیرات یا تعویض تجهیزات در بخشی از خطوط لوله، به طوری که کل فرایند مذکور بدون نیاز به قطعی جریان سیال و تعطیل کردن امور انجام شود. برای انجام عملیات استاپل، حداقل به چهار عملیات هات تپ نیاز داریم. خروجی دو عملیات هات تپ مذکور حکم سر ابتدایی و انتهایی خط فرعی بای پس موقتی را خواهد داشت که مانع انسداد جریان سیال می‌شود، و دو عملیات هاتتپ دیگر نیز بمنظور انجام عملیات انسداد خط لوله موجود بکار خواهند رفت. در خصوص سایز انشعاب‌های هات تپ در عملیات‌های استاپل ترجیح بر آن است که هر چهار عملیات هات تپ مذکور به صورت سایز به سایز انجام شوند.

سایز دو هات تپ اول و آخر که به ایجاد خط فرعی بای پس مربوط می‌باشند با توجه به فشار و جریان سیال و روند جاری خط لوله بهتر است سایز به سایز باشند. در خصوص دو عملیات hot tap دیگر نیز از آنجا که پلاگ‌های مسدود کننده جریان باید از مجرای آنها عبور و کل خط لوله را مسدود سازند می‌بایست ضرورتاً به صورت سایز به سایز انجام گیرند.

نصب تجهیزات جدید: گاهی اوقات در نقطه‌ای از یک خط لوله نیاز به نصب قطعات و تجهیزات جدید نظیر ونت یا ولو کنترل و … احساس می‌شود. در چنین شرایطی، باز هم بمنظور نصب تجهیزات بدون نیاز به قطعی جریان سیال از عملیات hot tap استفاده می‌شود. بدین ترتیب که با سوراخ کردن لوله و دسترسی به فضای داخلی لوله و سیال، امکان نصب تجهیزات و قطعات فراهم می‌شود.

اما چنان‌که اشاره شد روش‌های دیگری نیز برای انشعاب گیری از خطوط لوله موجودند که با استفاده از آنها می‌توان عملکردهای فوق را به انجام رساند، اما آنچه به هات تپ نقش حائز اهمیت در مقایسه با این  روش‌ها می‌دهد مزایایی است که در صورت بکار بردن آن نصیب مجریان و تصمیم‌گیران مجتمع‌های صنعتی می‌شود. در واقع از طریق عملیات hot tap بخشی از مزاحمت‌ها و هدر رفت زمان، بودجه و توان نیروی انسانی رفع می‌شود و از این رو نسبت به سایر روش‌ها مقرون به صرفه‌تر است. در واقع از طریق انشعاب گیری گرم hottapping  می‌توان از موارد زیر اجتناب کرد:

قطع کردن جریان سیال داخل لوله: در روش‌های سنتی انشعاب گیری از خطوط لوله، صاحبان صنایع ناچار بودند جریان سیال درون لوله را قطع کرده، خط را تخلیه کرده و سپس فرایند سوراخکاری لوله و نصب انشعاب را انجام دهند. این فرایند در صورت صحت و دقت کل فرایند نیز زمان هدر رفت بسیار بالایی داشته و بخشی از نیروی انسانی را نیز درگیر خود می‌کرد. این در حالی است که روش هات تپ معایب ناشی از روش‌های سنتی را رفع کرده و باعث صرفه‌جویی در هزینه و زمان انجام عملیات خواهد شد.

خاموش کردن بخشی از مجموعه و فرایندهای مرتبط با آن: انشعاب گرم هات تپ نیاز به خاموشی  خط جهت انجام عملیات انشعاب گرم را رفع می‌کند، در واقع مزیت هات  تپ نسبت به سایر روش‌های انشعاب گیری و در اصل دلیل جذابیت این فن‌آوری برای صاحبان صنایع در همین نکته است که برای انجام عملیات هات تپ نیاز به خاموشی خط و تعطیل کردن فرایندهای مجموعه صنعتی نخواهیم داشت. بنابراین با استفاده از روش hottap می‌توان در عین پیشبرد اهداف و ایجاد انشعاب جدید، از فرایندهای جاری خطوط لوله نیز بهره برد و مجتمع بدون ایجاد مزاحمتی از جانب فرایند هات تپ عملکرد خود را حفظ خواهد کرد.

برش لوله و پذیرش خطرات ناشی از آن: از آنجا که غالباً فرایند انشعاب گیری خطوط لوله زنده روی لوله‌هایی ایجاد می‌شود که بخشی از فرایندهای انتقال سیال را بر عهده داشته‌اند، و از آنجا که بمنظور برش لوله نیازمند تخلیه خط از سیال می‌باشیم، فرایند برش روی خط لوله تخلیه شده خطراتی بهمراه خواهد داشت، چرا که سیال هیچ وقت تمام و کمال از خط خارج نمی‌شود وهمواره رسوبات و مواد شیمیایی ناشی از آن ولو به مقدار محدود در محیط درون خط لوله باقی می‌ماند. از این رو حین برش لوله ممکن است سوانح ناخوشایندی پیش بیاید.فن‌آوری هات تپ دارای قابلیت‌هایی است که احتمال بروز  خطر ناشی از برش لوله حاوی سیال را به حداقل ممکن می‌رساند. از این رو با استفاده از عملیات هات تپ از برش لوله و خطرات ناشی از آن نیز مصون می‌مانیم.

هات تپ
دستگاه هات تپ

هدر رفت زمان و انرژی نیروی کار بمنظور انجام فرایند طولانی تخلیه خطوط: اگر برای انشعاب گیری خطوط لوله حاوی سیال از روش‌هایی غیر از هات تپ استفاده شود طبیعتاً زمان فرایند به شکل بارزی  افزایش خواهد یافت. عملیات هات تپ نیازمند برخی پیش آماده‌سازی‌ها دارد که اغلب در محلی خارج از سایت انجام می‌شود، چرا که برای تکمیل آن‌ها نیازی به دسترسی به خط لوله نیست. تنها دو عملیات نصب اسپلیت تی روی لوله و انجام برش گرم hot tap در محل سایت و روی خط لوله انجام  می‌گیرند که هر دو نیز بدون مزاحمت در روند جریان سیال درون لوله انجام خواهند شد. در حالی که در سایر روش‌های سنتی انشعاب گیری مراحل انجام فرایند، از تخلیه خط، تخلیه رسوبات، برش و انشعاب همگی مستقیما روی خط لوله و در شرایطی انجام می‌شوند که خط تخلیه می‌شود و عملکرد جاری‌اش را از دست می‌دهد. از این رو عملیات هات تپ نسبت به سایر روش‌ها دارای صرفه زمانی،  انسانی و مالی است.

مجموعه عوامل فوق عملیات هات تپ را به فرایندی دارای مزیت و برتری نسبت به روشهای سنتی میگرداند و از این حیث تمامی صاحبان صنایع و تصمیمگیران فعال در مجتمعهای نفت و گاز و پتروشیمی ترجیح میدهند بمنظور انشعاب یگری از خطوط لوله از عملیات هات تپ بهره ببرند.

بدیهی است که مجموعه های پالایشگاهی به دنیال بهترین و مطمئن ترین و در عین حال کم هزینه ترین روش های انجام کار گرم هستند و طبیعتاً به سراغ روش هایی خواهند رفت که درجه فن آوری بالاتری داشته، و بر بهینه سازی و بهره وری فرایندها می افزایند.

مجریان هات تپ نیز می‌بایست صلاحیت و دانش فنی لازم برای انجام و پیشبرد تمامی گام‌های پروژه را داشته باشند. درست است که hottap باعث تسهیل بسیاری از فرایندها در خطوط لوله می‌شود اما این امر به قیمت پیچیده‌تر شدن و تخصصی شدن فرایند انشعاب گیری به دست می‌آید و از این حیث دانش فنی و تخصص شرط اصلی تبدیل شدن یک واحد صنعتی به پیمانکار واجد صلاحیت هات تپ خواهد بود. مجریان هات تپ باید توان فنی و تجهیزات مناسب برای انجام عملیات هاتتپ در موقعیت‌ها و محل‌های متفاوت، روی انواع خطوط لوله و حاوی انواع مختلف سیالات باشند.

شرایطی که یک مجری عملیات هات تپ را تبدیل به پیمانکار واجد صلاحیت می‌گرداند متعدد است. مجری hot tap در درجه اول باید تجربه انجام عملیات هاتتپ طی سالیان متمادی و در سایزها و شرایط مختلف را داشته باشد. بدون شک حسن سابقه در زمینه انجام این عملیات پیچیده ازمهم‌ترین نقاط قابل اتکا برای انتخاب مجری عملیات hot tapping است. از سوی دیگر طبیعتاً تجربه در صورتی مفید به فایده خواهد بود که با دانش فنی و تخصص علمی در زمینه ابعاد و جنبه‌های مختلف عملیات هات تپ آغشته باشد. وجود یک تیم مهندسی متبحر و کارآزموده و دارای دانش در حوزه های نفت، مکانیک، طراحی و مدیریت فرایندها از الزامات عملیات هات تپ است. تیم فنی و مهندسی زبده با اتخاذ تدابیر ویژه می‌تواند گام‌هایی ثمربخش جهت تسهیل و اطمینان بخشی به عملیات hot tap بگذارد.

اپراتورهای کارآزموده و دارای تجربه و تبحر در خصوص هاتتپ نیز از نقاط قوت یک مجری واجد صلاحیت عملیات هات تپ خواهد بود. علاوه بر مؤلفه‌های فوق، تجهیزات و امکانات مناسب نیز در انجام عملیات hottap ضروری است. مجری هات تپ باید در این خصوص کاملاً به روز و مجهز به بهترین تکنولوژی‌ها و تجهیزات جهت انجام عملیات هات تپ باشد.

مشتریان و بهره گیرندگان از عملیات hot tap باید حین انتخاب مجری هات تپ به تمامی نکات فوق به دقت توجه کنند، در غیر این صورت فرایند با مخاطرات و مشکلاتی احتمالی به همراه خواهد بود. تمامی گام‌های یک عملیات هات تپ، از انتخا مجری، تا طراحی و ساخت و نصب، و در نهایت عملیات انشعاب گرم هات تپ باید با دقت، وسواس و حساسیت انجام گیرد تا از بروز کوچترین ایراد فنی و ایمنی ممانعت شود.