ساخت دستگاه هات تپ در مشهد

ساخت دستگاه هات تپ در مشهد

نخستین دستگاه هات تپ در مشهد بومی ایران ساخته شد.

با صرفه جویی بیشتر از ۶ میلیون تومان و به همت مهندسین جوان و کاربلد در منطقه ۴ عملیات انتقال گاز ایران اولین دستگاه هات تپ صد درصد ایرانی و فاقد نمونه خارجی در مشهد ساخته شد. به گزارش این بخش از روابط عمومی شرکت ملی گاز ایران، مدیران منطقه ۴ عملیات انتقال گاز ایران در حاشیه مراسم رو نمایی از این نو آوری بزرگ در کشور عزیزمان انجام شد. دستگاه هات تپ یا همان دستگاه انشعاب گیری گرم برای ایجاد انشعاب از خط لوله گاز دار بدون قطع گاز و تخلیه سیال مسیر اصلی استفاده می‌ شود و تا به امروز دو نمونه خارجی از کشور های آمریکا و اسپانیا در حوزه مناطق عملیاتی شرکت انتقال گاز کشور در حال استفاده است.

قابلیت های پیشگام صنعت ابزار

 
زمان مهمترین معیار ارزشمندی است که برتری شرکت ها را بر یکدیگر اثبات می کند. شرکت پیشگام صنعت ابزار با بهره گیری از ماشین آلات و تجهیزات پیشرفته و به روز و همچنین تخصص و تجربه پرسنل کارآزموده، تجهیزات و خدمات مورد نیاز مشتریان را در کمترین زمان ممکن به مشتریان عزیز ارائه می دهد. این شرکت با بهره گیری از یک کارگاه ساخت، اتصالات مورد نیاز خود را در داخل تولید می کند. همچنین بسیاری از قطعات جدید برای مصرف های خاص مانند تعمیرات ولو نیز توسط این امکانات گسترده قابل ساخت هستند. گارانتی تمام و کمال محصولات این شرکت و همچنین قابلیت های بالای اطمینان خدمات ارائه شده، مشتریان را نسبت به این موضوع مطمئن می کند که قطعات نصب شده توسط تکنیسین های ما برای مدت طولانی بدون افت کیفیت کار می کنند. مجموعه کامل ماشین آلات و تجهیزات ساخت در بخش کارگاه این شرکت متمرکز هستند. این مجموعه توانایی ساخت تمامی تجهیزات مورد نیاز را به این شرکت داده است و از این روی، شرکت پیشگام صنعت ابزار در بسیاری از حوزه ها به خود کفایی کامل رسیده است. ماشین های تراش، ماشین های فرز، ماشین آلات درون تراشی افقی، دستگاه های تراش دروازه ای، دستگاه های دریل، دستگاه های برش خودکار و نیمه خودکار، دستگاه های خودکار پخ زنی، دستگاه های درون تراشی همراه، دستگاه های فلنج فیسر و فرز های CNC همچنین دستگاه هات تپ تنها بخشی از تجهیزات این شرکت در حوزه ساخت هستند. قابلیت های تولید توجه خاص ما به زمان، سبب شده است تا همواره از مواد و تجهیزات پرمصرف در انبار های خود آماده داشته باشیم. مواد پرمصرف، تمامی انواع اتصالات، فلنج ها، درپوش ها، تست بلاک ها، و. … از موارد موجود در انبار های این شرکت هستند. مواد خام مانند ASTM A 105 & 106، ورق ها، لوله های با اندازه های مختلف، درز گیر ها، چسب ها و سایر مواد مصرفی به مقادیر فراوان در انبار شرکت نگهداری می شوند. شکستن رکورد زمانی انجام عملیات های مختلف توسط این شرکت، نشان از آمادگی کامل ما برای مواجهه با موقعیت ها و عملیات مختلف است.

کانتینر سیار داخل کشور

کانتینر سیال در داخل کشور عزیزمان تمامی نیاز های مربوط به خدمات خطوط و مسیر لوله را پوشش می‌ دهد قابل حمل به تمامی نقاط کشور است. همانطور که اشاره شد با توجه به تجهیزات موجود در این کارگاه، امکان انجام هر گونه سرویس پشتیبانی از انواع عملیات خط لوله، اعم از هات‌تپ و دستگاه هات تپ و استاپل، ماشین ‌کاری و… فراهم است. در تجهیز این کارگاه تمامی نیاز های اصلی و جانبی پیش ‌بینی شده و استقرار ماشین ‌آلات و ابزار ها در فضایی مساعد و با توجه به عوامل ایمنی و فنی صورت گرفته است.  

هات تپ

مزیت مهم دستگاه هات تپ نسبت به دستگاه های مدرن خارجی موجود ، علاوه بر کیفیت بالا و قیمت کمتر و سرعت تحویل بیشتر، عدم وابستگی پیشرفت مته به دور گردش مته است که از شکستن مته ها پیشگیری می کند . گفتنی است عملیات هات تپ (HOT TAP ) که از عملیات های بسیار حساس و دقیق و پر ریسک خطوط لوله گاز است به عملیات انشعاب گیری از لوله های حاوی سیالات پرفشار مانند نفت و گاز در حالی که خط لوله، حامل جریان سیال است، گفته می شود و این روش بیشتر برای اتصال شبکه های جدید به شبکه ها و خطوط لوله قدیمی و یا انجام بعضی از تعمیرات انجام شده و اهمیت این روش در عدم قطع جریان سیال در هنگام اتصال و یا تعمیر است.

حال در ادامه برای افرادی که دستگاه هات تپ را نمی شنایند و یا آشنایی با این عملیات ندارند توضیحات مختصری در نظر گرفته ایم.

هات تپ یا انشعاب گرم چیست؟

عملیات هات تپ از آن دسته خدمات خطوط لوله و مخازن می باشد که با توجه به منافع و بهره وری و بازدهی بالای خود در مقایسه با روش های گذشته انشعاب گیری بسیار مورد توجه واحد های نفتی و گازی و پتروشیمی و نیرو گاهی قرار گرفته است. عملیات هات تپ همان طور که از نام آن مشخص است روی خط و مسیر لوله یا مخزنی انجام می شود که حاوی مواد و سیالات است. در این فرایند انشعاب گیری در حالتی صورت می گیرد که خط زنده و سیال درون آن جاری است. به همین دلیل این روش در مقایسه با دیگر روش ها دارای مزایای عمده بالایی است. بزرگ ترین مزیت این روش در آن  است که در عملیات هات تپ و در مورد استفاده از دستگاه هات تپ ما نیازی به خاموش کردن خط و فعالیت آن ها نداریم. معمولاً مجتمع های پالایشگاهی، پتروشیمی و نیروگاهی برای انجام انشعاب گیری به ناچار بایستی مجموعه فعالیت های خط را متوقف کنند و انشعاب مورد نظر را در شرایطی بزنند که خط غیر فعال و خالی از سیال است. یعنی علاوه بر نیاز به متوقف کردن روند فعالیت خط داریم بلکه می باید مجموعه را از سیال تخلیه کنیم.

عملیات هات تپ

به این ترتیب واحد های صنعتی در صورت عدم استفاده از عملیات هات تپ خسارت های بالایی را باید متحمل شوند چرا که مجموعه فعالیت ها، یا حداقل بخشی از آن را  بایستی به ناچار متوقف کنند. از این رو با استفاده از عملیات هات تپ و به کار گیری دستگاه هات تپ می توان مجموعه فعالیت های خط و مجتمع را همچنان حفظ کرده و آن ها را فعال نگه داشت و در عین حال عملیات انشعاب گیری از خط لوله یا مخزن را نیز به انجام رساند.

عملیات هات تپ یک فرایند پیچیده، دارای عناصر تعیین کننده زیاد و ضریب ریسک بالایی به جهت ایمنی کار می باشد. رعایت استاندارد های نقطه جوشکاری و سرویس های خطوط و مسیر لوله در خصوص آن الزامی و واجب می باشد. مجریان و طراحان فرایند انشعاب گیری از روش گرم و همچنین مهندسین و کارفرمایان این پروژه بایستی ضمن داشتن تجربه و تبحر کافی در زمینه انشعاب گیری به روش گرم یا هات تپ، نسبت به استاندارد های بین المللی معتبر که به طریقی مرتبط با فرایند می باشند آشنایی داشته باشند. همچنین واجب است که در زمان تهیه فهرست و برنامه ریزی های قبل ار انجام کار ایمنی را در نظر گرفته و متریال های لازم برای نیروی انسانی و مجری کار را تهیه کند. چرا که عدم توجه به اهمیت ایمنی در مورد استفاده از دستگاه هات تپ یا توجه به قابیلت احتراق و اشتعال می تواند خسارات جبران ناپذیر مالی و جانی را برای ان ها به وجود اورد

 

زمینه های ارتقای هات تپ

هات تپ اگرچه در بستر زمان و متناسب با پیشرفت ها در فرایندهای طراحی و مهندسی و ساخت و تولید دارای رشد و پیشرفت چشمگیری بوده است اما هنوز هم دبا وجود گذر زمان و سپری شدن سال ها فعالیت انشعاب گیری گرم در اقصی نقاط دنیا توسط پیمانکاران و مجریان متبحر عملیات، همچنان کاستی ها و ایرادات مشهود و قابل رؤیتی دارد و از این نظر می توان گفت به لحاظ مطالعات پژوهشی و تحقیقاتی فنی همچنان عرصه مطالعه در آن فراهم است. از همین رو پیمانکاران متبحر انجام عملیات هات تپ دارای تیم های تخصصی تحقیق و توسعه می باشند که کلیه فرایندهای مربوط به عملیات هات تپ را قدم به قدم مورد ارزیابی قرار می دهند و نسبت به صحت و سقم گام های اصلاحی هر فرایند تصمیمات لازم را اتخاذ می کنند.

البته لازم به ذکر است واگذاری مسئولیت به تیم تحقیق و توسعه هرگز به معنای معاف شدن سایر واحدها از ارائه راهکارها و ابداعات خود در این زمینه نیست و هر واحد بنا به تجربه و دانشی که به مرور زمان در نتیجه انجام عملیات های هات تپ به دست می آورد راهکارهای نوین برای رفع ایرادات یا تسهیل فرایندهای هات تپ را ارائه داده و به این صورت بر ارتقای فرایند بیافزاید. بدیهی است ارتقای سطح فن آوری هات تپ باعث تسهیل و تسریع فرایند، افزایش بهره وری، کاهش زمان هدر رفت در انجام عملیات انشعاب گرم، آسیب و خسارات کمتر به مجموعه و تجهیزات و کاهش میزان هزینه ها به طور کلی، . در نهایت افزایش میزان رضایت مشتری از خدماتی است که ارائه دهنده عملیات هات تپ به انجام می رساند.

در این زمینه خصوصاً تیم عملیاتی و مهم تر از همه اپراتورهای اجرایی عملیات هات تپ دخیل در امر هستند. مجریان و اپراتورها ضمن درگیری مستقیمی که با دستگاه هات تپ دارند و تجاربی که در زمینه رفتارهای فنی خطوط لوله، مخازن و سیالات در قبال عملیات هات تپ بروز می دهند بهترین و مهم ترین مرجع برای بررسی و آنالیز عملیات انشعاب گرم محسوب می شوند. در این زمینه تیم تحقیق و توسعه موظف است آخریان گزارشات از پروژه های هات تپ را از نماینده تیم های اجرایی دریافت و در خصوص آن مطالعات لازم را به انجام برساند.

اما اقداماتی که در خصوص بهینه سازی عملیات انشعاب گرم یا hot tapping می توان به انجام رساند با توجه ببه متغیرهای متعدد انشعاب گرم بسیار زیاد است اما اهم آن ها را که تأثیر بیشتری در مقایسه با سایرین دارد می توان به شرح زیر برشمرد:

تعمیرات و نگهداری: معمولاً تیم های اجرایی نسبت به فرایندهای آماده سازی دستگاه هات تپ اهمال کرده و به این صورت حین اجرای عملیات با مشکل مواجه می شوند، یعنی درست زمانی که هیج راهی برای اصلاح فرایند وجود نداد با ایراداتی برمی خوریم. در این زمینه تدوین دستورالعمل هایی برای نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه دستگاه هات تپ تا سطح بسیار بالایی می تواند از بروز آسیب های این چنینی ممانعت کند.

طراحی اتصالات: طراحی اتصالات از اهم نکات در انجام عملیات است. چنان که می دانیم بار اصلی خط لوله جدیدی که پس از هات تپ و انشعاب گیری گرم ایجاد می شود روی اتصال سه راهی ای است که لوله اصلی را به لوله انشعابی متصل می کند. از این رو در طراحی و ساخت آن باید به صورت دقیق عمل کرد. فشار و دمای سیال در این ناحیه بیشتر خواهد بود و مجموعه نیز در این نقطه بیشتر مستعد تنش است. بنابراین طراحی باید به گونه ای باشد که اتصال برای طولانی مدت توان تحمل مختصات فنی مجموعه را داشته باشد. در غیر این صورت با مشکلاتی در زمینه انجام عملیات مواجه خواهیم شد و چه بسا مدت ها پس از انجام عملیات دچار نشتی و سوراخ شدگی از محل اتصال شویم که در این صورت نیز ایراد در عملیات هات تپ محسوب می شود و مجری کار باید نسبت به مسئله به کارفرما پاسخگو باشد.

انتخاب نوع اتصال نیز از دیگر مواردی است که مجری عملیات هات تپ می بایست نسبت به آن تصمیمات لازم را اتخاذ کند. موی بر حسب تجارب خود و با رجوع به استانداردها می تواند بر حسب مشخصات فنی مجموعه نوع اتصال مورد نیاز و مناسب برای این کار به خصوص را انتخاب و در مورد مراتب و مراحل ساخت و نصب آن تصمیمات لازم را بگیرد. در این زمینه بهتر است که وی خود دارای توانایی ساخت اتصال نیز باشد تا بتواند خود بر حسب اقتضائات عملیات انشعاب گرم hot tap اتصال مناسب و متناسب با کار را بسازد.

آماده سازی دستگاه: دستگاه هات تپ ابزاری است که ضمن پیشروی خود دو فرایند را انجام می دهد، در درجه اول از طریق مته یک سوذاخ روی لوله ایجاد می کند و سپس با تداوم پیشروی برش لوله به سایز مورد درخواست مشتری را به انجام می رساند. این ابزار بهترین عرصه مانور برای ارتقا و بهبود فرایند هات تپ است. صولاً در صورتی که تیم مهندسی توان مانور روی دستگاه را داشته باشد تا حد زیادی می توان به هدف خود در جهت افزایش بهره وری کار هات تپ دست یابد.  در خصوص دستگاه می توان با استفاده از ایجاد اصلاحات و تغییرات در گیربکس، شفت، آداپتور و کاتر بر ضریب سرعت و پیشرفت کار افزود. بارها شده است که به خاطر فشار بالای سیال درون خط و مواردی از این نظیر، ما با استفاده از توان و تجربه ای که کسب کرده ایم، و نیز دانشی که در زمینه انجام عملیات انشعاب گیری گرم داریم، با انجام یک سری تغییرات و اصلاحات در شاکله دستگاه هات تپ، توانسته ایم بر محدودیت های دستگاه هات تپ در قبال تحمل فشار سیال و مواردی از این دست فائق آییم. یا در مواقعی که کار در دمای بسیار بالا انجام می گیرد، مثلا مواقعی که عملیات انشعای گیری به روش گرم روی خطوط لوله بخار با دمای حدود ۴۵۰ درجه سانتیگراد انجام می شود، تعبیه کانال های انتقال سیستم سرمایشی به مجموعه به منظور ممانعت از بورز آسیب دستگاه از جمله راهکارهای ابداعی است که به منظور غلبه کردن بر محدودیت های دستگاه هات تپ صورت می پذیرد. به طور کلی می توان دستگاه انشعاب گرم را به لحاظ فنی و ایمنی تا اندازه ای توانمند کرد که قابلیت هایی فراتر از فاکتورهای برشمرده شده از سوی سازنده دستگاه بیاید. از جمله می توان با توامنمند سازی آن، عملیات های انشعاب گیری در سایزهایی بزرگ تر از سایز استاندارد دستگاه را به انچجام رساند. این مهم در مواقعی لازم می آید که سایز انشعاب عملیات هات تپ بسیار بالا می باشد به طوری که دستگاه مناسب برای اجرای آن وجود ندارد. بدیهی است یک مجری آماتور عملیات انشعاب به روش گرم با در نظر گرفتن محدودیت هایی که دستگاه هات تپ دارد در گزارش امکان سنجی خود از ناممکن بودن انجام چنین عملیات هایی صحبت می کند اما در صورتی که تجربه و دانش کافی پشتوانه یک پیمانکار عملیات انشعاب گرم باشد، استفلاده از راهکارهای ابداعی فوق الذکر به هیچ عنوان دور از دسترس نیست. این روش های نوین و ابداعی حکم راهبردهایی را دارند که در صورت تکرار و نظر لحاظ کردن آن می تواند به ارتقای دستگاه هات تپ کمک کند.

عملیات هات تپ: حین اجرای عملیات هات تپ نیز می توان با استفاده از راهکارهایی به تسهیل فرایند هات تپ یاری رساند. معمولاً دستورالعمل ها در خصوص مراحل اجرایی عملیات انشعاب گیری به روش گرم برخوردی مکانیکی و سخت افزاری دارند، این در حالی است که یک مجری متبحر عملیات hot tap از روی کوچک ترین رویدادهایی که به لحاظ فنی حین اجرای کار هات تپ گیری می شوند می تواند راهکارها و تصمیمات جدید اتخاذ کند. از نظر وی بروز هر گونه رویداد نظیر برآمدن صدایی کوچک از یکی از اتصالات و قطعات می تواند معنایی خاص داشته باشد و در آن لحظه می توان با استفاده از راهکارهایی بهترین پاسخ را از رویداد مذکور گرفت. کم شدن یا زیاد شدن یک باره شدت باردهی توسط اپراتور، لرزیدن نامتعارف کانکتورها، پایین آمدن یا بالا رفتن بیش از اندازه فشار پاور یونیت که منبع تغذیه دستگاه هات تپ است، عدم پیشروی شفت دستگاه، پیشروی بیش از اندازه سریع آن و مواردی از این دست آیتم هایی محسوب می شوند که یک مجری متبحر و حرفه ای عملیات انشعاب گیری گرم نسبت به آن ها بی تفاوت نخواهد بود و می تواند از کوچک ترین آن ها راهکارهایی را ابداع کند که تبدیل به قانون شوند و سایر مجریان عملیات هات تپ نیز از مزایای آن بهره ببرند.

ابتکار در روش ها و روندهای اجرای عملیات انشعاب گرم hot tap یکی از نقاط قوت هر گونه سازمانی می باشد که دارای تیم های فنی و مهندسی و اجرایی خلاق و مبتکر است. با توجه به ماهیت عملیاتی فرایند هات تپ و متغیرهای زیاید که حین اجرای کار با آن ها سر و کار خواهیم داشت همواره می توان راهکارهایی برای بهتر شدن شرایط اتخاذ کرد. در یکی از تجارب سایز انشعاب بسیار بالاتر از سایز بزرگ ترین دستگاه هات تپ در دسترس بود و از این لحاظ امکان انجام عملیات انشعاب گیری گرم حتی با تقویت و توانمند کردن دستگاه هات تپ وجود نداشت. بنابراین ما به صورت دورانی و در راستای ساعتگرد چند عملیات سایز کوچک حول مرکز محل انشعاب را به انجام رسانده و با متصل شدن سوراخ های ایجاد شده از ناحیه hot tap، انشعاب به سایز مورد نظر کارفرما به دست آمد که با تمجید ایشان و تیم بازرسی و مهندسی شان نیز مواجه شد.

اتخاذ راهکارهایی از این دست مستلزم داشتن یک تیم با دانش و تجربه، متخصص در خصوص تمامی ابعاد و زوایای فنی و ایمنی کار انشعاب گرم به روش hot tap، و در عین حال جسور و مبدع در زمینه یافتن راهکارهای جدید و نوین برای رفع مشکلات جاری ای است که حین اجرای کار پیش می آیند.